Dersim’in Pertek ilçesine bağlı Dere köyünde 16 değirmen arasında ayakta kalmayı başaran asırlık tek su değirmeni, köylülerin çabasıyla onarılarak ayakta tutulmaya çalışılıyor.
Tükenen meslekler arasındaki değirmencilik, Pertek ilçesine bağlı Dere köyünde hala ayakta kalmayı başarıyor. Dedesinden ve babasından kendisine kalan değirmencilik mesleğini sürdüren Feti Asma, bu mesleğin yok olmaması için çaba harcıyor.
Değirmenciliğin yaygın olduğu zamanlarda 16 değirmenle halka hizmet verilen Dere köyünde, şimdi sadece biri çalışıyor. Yüz yıl önce kurulan, öğütme ve eleme sisteminin de bulunduğu taş değirmen, köylülerin talebiyle kısa zamanda onarılıp hizmete koyulmuş.
Tarihe karışan taş değirmenle işe başladığını ifade eden Feti Asma, Dersim bölgesinde taş değirmenin sadece kendilerinde bulunduğunu, üretimin zamanla artması halinde değirmene olan ihtiyacın da artacağını söylüyor.
Dere köylülerin bir araya gelerek taş değirmeni onarmaları ve hizmete koymalarının ardından köylüler arpa ve buğdaylarını değirmene getirmeye başlamış.
Taş değirmenlerine daha önce çok talep olduğunu ancak köylerin boşalması ile bu mesleğin teknoloji karşısında yok olmaya başladığını belirten vatandaşlar, taş değirmenlerin ayakta kalması için herkesin destek vermesi gerektiğini belirtiyor.
Buğdayını taş değirmene getiren Mehmet Engin, “12 köy bu değirmene buğday ve arpa getirir ve öğütürdü. Bu bölgede 16 değirmen vardı ancak hepsi yıkıldı ve sadece bir değirmen kaldı. Eskiden bu bölgede 12 köy vardı ancak köyler boşaldı kimse kalmadı sadece 3 köy kaldı. Biz istiyoruz ki bu değirmeni geliştirelim ve büyütelim bize yardım edilsin. Köyler bom boş artık, biz geçimimizi buradan sağlıyoruz ”dedi.
Taş değirmenin yaşatılması için köylüler olarak harekete geçtiklerini belirten Dere köyü muhtarı Seyfi Şaş, “Değirmenimiz Hozat ilçesinden gelen su ile çalışıyor. Bu bölgede önceden 16 değirmen vardı ama hepsi yıkıldı. Biz köylüler bir araya gelip bu değirmeni onardık ve çalıştırdık. Bu değirmenin yıkılmaması için çaba harcıyoruz, devletten de bu değirmenin ayakta kalması için yardım bekliyoruz. Bu değirmende çıkan un tamamen organik, şehirde üretilen un ise kanserojen madde içeriyor. Bu değirmeni faaliyet geçirmemiz için köylümüz Mehmet Ali Yıldız büyük çaba harcadı, kendisine çok teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
Baba ve dede mesleği olan değirmencilik mesleğini çok sevdiğini söyleyen Feti Asma, bu mesleğin ölmemesi için ve tarihi değirmenin ayakta kalması elinden geleni yaptığını söylüyor.
Babadan oğula geçen mesleğin kendisiyle son bulacağını ifade eden Feti Asma, “Bu bölgede değirmenlerin hepsi yıkıldı, sadece bu değirmen ayakta kaldı. Biz köylülerle karar aldık ve değirmeni onarıp çalıştırmaya başladık. Bu baba ve dede mesleğidir kaybolmasın ve bu meslek devam etsin diye burayı çalıştırdık. Bu meslek zordur ama ben küçükken heveslendim bu mesleğe, halkımıza hizmet ediyorum. Bu değirmende temiz organik un üretiyoruz ”dedi.
Haber & Video: Ali Haydar Gözlü