Anayasa Mahkemesi, zorunlu din dersinin insan hakları ihlali olduğu gerekçesiyle 8 yıl önce yapılan bireysel başvuruyu karara bağladı.
Din derslerinin zorunlu hale getirilmesinin ardından özellikle 1990'lı yıllardan itibaren Alevilerden bu derslere yönelik itirazlar yükseldi.
Yapılan itirazlarda din dersi adı altında sadece Sünniliğin öğretildiği, diğer inançların yok sayıldığı iddia edildi.
Cem Vakfı da 2005'te 1905 kişi adına idare mahkemesine zorunlu din derslerinin kaldırılması talebiyle dava açılmasını sağladı.
Ancak talep Ankara 10. İdare Mahkemesi'nce reddedildi. Bunun üzerine dava 2010'da AİHM'e taşındı.
AİHM, 2014 yılında verdiği kararla Türkiye'yi haksız bulunarak, din dersinin zorunlu tutulamayacağına hükmetti.
Bugüne kadar süren bu tartışmaların ardından ilk defa Anayasa Mahkemesi'nden 8 Nisan 2022 Cuma günü bir ilk denilebilecek karar Alevi kamuoyunda heyecan yarattı.
Alevi nüfusunun en yoğun yaşadığı Dersim'de vatandaşlar Anayasa Mahkemesi tarafından alınan kararı geç, ancak olumlu buluyor.
Demokratik Aleviler Derneği (DAD) Eşbaşkanı Musa Kullu, Anayasa Mahkemesi'nin aldığı karar ile ilgili açıklamalarda bulundu. Kullu, kararın önemli olduğunu ancak hükümetin samimiyeti noktasında şüphe duyduklarını söyledi.
Kullu, "Anayasa Mahkemesi'nin aldığı bu karar bizim için kıymetlidir neden kıymetlidir çünkü yıllardır bu cumhuriyet, hükümet, kanun ve yasalar vardı. Şimdiye kadar mahkemeler böyle bir karar vermedi. Hep Kırmançları ve Alevileri katlettiler, inkar ettiler ve asimilasyon ettiler. Hükümet neden böyle bir karar verdi çünkü sıkıştılar süreci yürütemiyorlar. Aleviler, Kürtler ve Türk emekçiler haklarını istemeye başladılar. Bundan ötürü bu tür şeylerle bu insanların yeniden kandırabileceklerini ve oylarını alabileceklerini düşünüyorlar" yorumunu yaptı.
Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) Genel Başkanı Özkan Tacar de, kararı şu sözlerle değerlendirdi:
"Öncelikle Anayasa Mahkemesinin bu kararını gecikilmiş olarak görüyoruz ama olumlu görüyoruz. Türkiye'de yaşayan 25 milyon Alevi'nin bu süreç içerisinde kendisini şimdiye kadar yok sayan haklarını görmeyen eşit yurttaşlık açısından önemli görüyoruz. Çünkü ebeveynlerin din dersleri ile ilgili bundan sonraki süreçte büyüklerin ve velilerin aracılığıyla din derslerini eğitim alması ön görülüyordu şimdi yeni çıkarılan yeni yasayla din dersi ana sınıflarına kadar düşürülmüştü. Biz bu kendi iradelerinin dışında verilen din derslerinin olumsuz olduğunu düşünüyorduk dolayısıyla anayasa mahkemesinin olumlu görüyoruz. Ama bu yapılırken eşit yurttaşlık haklarının gözden kaçırılmadan yapılması gerektiğini düşünüyoruz çünkü Alevilerin birçok talepleri ve istekleri vardı ama şimdiye kadar hiçbiri gerçekleşmedi. Bu kararla birlikte Türkiye'de ki demokratik sürecin ilerlemesini bekleriz. Sadece siyaseten bu meseleye karşı çıkıp arkasında hiçbir adım atılmamasını olumsuz olarak görürüz.”
Anayasa Mahkemesinin zorunlu din dersinin insan haklarına aykırı olması ile ilgili kararı Dersimliler içinde olumlu bulundu.
Vatandaşlardan Mehmet Yıldız, "Anayasa Mahkemesinin din dersi ile ilgili kararını olumlu buluyoruz. Biz de rahat bir şekilde inancımızı yaşayalım, cem evine gidelim ibadetimizi yerine getirelim. Herkes hür yaşasın, kiliseye giden gitsin, camiye giden gitsin kimse kimseye karışmasın bu kararı olumlu buluyoruz” şeklinde konuştu.
Bütün kültürlerin ve inançların birbirini tanıması gerektiğini ifade eden lise öğrencisi Asmin Kılıç ise, "İnsanları daha rahat anlamak ve dinleri tanımak için müfredatın biraz değiştirilmesi genel dinlere ağırlık verilmesi, sadece İslam öğretilsin demiyorum ama Müslümanlık önemli ama bunun yanında diğer dinlerin de öğretilmesi daha mantıklı genel kültür açısından geliştirici olacağını düşünüyorum" dedi.
Haber: Ali Haydar Gözlü/ Mesut Korkmaz
