Dersimli Ali Haydar atanamayan bir müzik öğretmeni. Bağlamaya Halk Eğitim Merkezi’nde ve özel derslerle devam ederken Alevi geleneğinde büyük yere sahip olan bağlamanın unutulmaması adına özellikle çocuk yaşta olanlara ve gençlere öğretmek için müzik merkezi kurdu.
“Küçüklüğümden beri bağlama çalma hevesi vardı bende” diye anlatmaya başlıyor Ali Haydar Tumar.
Kendi çabaları ile bağlama eğitimine devam eden Tumar şöyle konuşuyor:
“İmkan olmadığı için pek geliştirememiştim. Ablamın biraz geçmişi vardı bağlamayla ilgili, kardeşim, dayım ve amcalarım çalardı. Onlara bakarak biraz olsun öğrenmek istemiştim. Tabi ki bizim dönemimiz imkanlar açısından daha yeterli ve iyiydi. Daha sonra 14 yaşlarında bir kursa gitme imkanım oldu. Bağlamayla ilk tanışıp başlamam o zamandır. Sonraki süreçte ben bunun eğitimini almak istedim. Tabi bu zorlu bir süreç çünkü yönlendiren olmadı kendi çabamla yapmaya çalıştım. Okuma ve geliştirme şansım oldu.”
ALEVİ GELENEĞİNDEKİ BAĞLAMA GELECEK NESİLLERE AKTARILMALI
Tumar, enstrümanlar ve müzik dalında aldığım eğitimlerini ve müzik merkezi açma fikrinin nasıl geliştiğini de şöyle anlatıyor:
“İzmir Ege Üniversitesi Devlet Müziği Konservatuarı Temel Bilimler bölümünden 2015 yılında mezun oldum. Yaklaşık 2 buçuk senedir Dersim’deyim. Dersim’de Halk Eğitim Merkezi’nde ve özel dersler vererek çalıştım. Bir yandan da öğretmen olarak atama için de uğraştım. Sınav süreçlerinden ve bu işlerin zorlamasından sonra kurs açıp eğitim vermeye bu şekilde devam etmeye karar verdim.”
Alevi geleneğinde büyük yer tutan bağlamanın sonraki nesillere aktarımını sağlamanın önemli olduğunu dile getiren Tumar, “Bağlama eğitimi vermek için böyle bir kurs açmamdaki temel neden bağlamanın Dersim’de sevilen ve geleneksel bir enstrüman olmasıdır. Bağlama geleneğini yürütmek istediğim için böyle bir girişimim oldu. Bizden sonraki nesillere aktarımını sağlamak, bu sanıldığı kadar kolay değil” diyor.
KONSER VE DİNLETİ İÇİN HAZIRLIKLAR
Gençleri Alevi kültürünün önemli öğelerinden olan bağlama ile buluşturmak isteyen Tumar, “Bağlamayı çocuk yaşta olan ve gençlere benden sonra da kendilerini geliştirebileceği şekilde öğretmeye çalışıyorum. Yaklaşık 4 aydır böyle bir eğitim merkezi var. Şu anda 30’a yakın her yaş grubundan öğrenciyle çalışıyoruz. Dersim’de şimdi öğrencilerimle üstatların da geleceği bir etkinlik için çalışmalarımız oluyor. Eğitimimizi hızlandırıp o etkinliğe hazırlanıyoruz” ifadelerini kullanıyor.
BAĞLAMA ÖĞRENMENİN GELİŞİM SÜRECİ
Dersim’de her evde bağlama olduğunu fakat temel eğitim alınması gerektiğini dile getiren Tumar sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Gencinden yaşlısına herkes meraklı bağlamaya ama eğitim sürecine gelindiğinde birtakım şeyler eksik oluyor. Temel müzik eğitimi alınmadan enstrüman çalışmanın verdiği eksiklik oluyor. Bağlama üzerinde bozuk düzen, kısa sap bağlama düzeni ve şelpe tekniği derslerimiz var. Bunların yanı sıra dede sazı ve Alevi geleneğinde olan bağlama tekniklerini kullanmak için çalışıyorum. Her yörenin kendine özgü ustaları var. Bağlamaya başlamadan önce bulunulan yörenin ustalarının gelişim süreçlerini iyi bilmek gerekir.”
Söyleşinin ardından Tumar’ın öğrencileri 10 yaşındaki Baran ve 25 yaşındaki Fatih 3 ay boyunca öğrendikleri ezgileri çalıyorlar.
Hüseyin Yaşar SEZGİN
