Besinleri güvenle tüketmenin 12 yolu

Besin zehirlenmesinin önüne geçmenin yolu ise besinleri ‘satın alırken’, ‘saklarken’ veya ‘tüketirken’ bazı önemli noktalara dikkat etmekten geçiyor Beslenme ve Diyet Uzmanı Müge Özyurt Şafak, sağlık sorunuyla karşılaşmamak için aşırı sıcaklarda dikkat etmeniz gereken noktaları anlatıyor!1 - Rengi canlı olan sebze ve meyveleri satın alın Sebze ve meyveler saklama yönünden en dayanıksız besin grubunu oluşturuyor Bu nedenle özellikle mevsiminde olan meyve-sebzeleri tercih edin Gerginliğini kaybetmemiş, yaprakları sararmamış ve rengi canlı olanlarını satın alın Ezik, çürük, çamurlu ve böcek tarafından yenilmiş olanlarını almayın Açıkta – pazarda satılan taze peynir ve sütlerden ise kesinlikle kaçının Çünkü süt ve ürünleri pastörize edilmedikleri için besin zehirlenmesine neden olan salmonella bakterilerinin üremeleri bakımından riskli grupta yer alıyorlar Meyve ve sebzeleri evde mutlaka buzdolabında 3 – 4 ?C derecede saklayın 2 - Dondurulmuş ürünleri alışverişin sonuna bırakın Marketten tavuk, et, yumurta gibi potansiyel riskli besinleri satın alırken bu ürünlerin bulunduğu buzdolabı sıcaklığının 4 – 5 ?C olmasına dikkat edin Dondurulmuş ürünleri alışverişin sonunda alın Etiket bilgilerini mutlaka kontrol edin ve dibinde buz kristalleri olan paketleri satın almayın Marketteki derin dondurucularının sıcaklığının – 18?C olup olmadığını kontrol edin Dondurulmuş ürünleri hemen tüketmeyecekseniz buzdolabının dondurucu kısmında saklayın3 - Buzdolabınızı 0-4 derece aralığında tutun Buzdolabınızın iç sıcaklığı 0 – 4 ?C aralığında derin dondurucu sıcaklığı ise – 18?C ile – 23?C arasında olmalı Çünkü bakterilerin üremesi 10 ?C 'nin altında yavaşlıyor, 4 ?C 'de ise duruyor4 - Krema, peynir ve mayonezi buzdolabı kapaklarına koymayın Buzdolabı kapakları krema, peynir, mayonez gibi potansiyel riskli besinleri saklamak için uygun değildir Bu gibi besinleri dolabın iç kısmında üst raflarda saklamaya özen gösterin Pastörize sütü açtıktan sonra buzdolabında 2 gün saklayabilirsiniz Yumurtayı da yıkamadan buzdolabına yerleştirin ve 2 hafta içinde tüketin Sebze ve meyveleri buzdolabının orta rafında saklayın Sıcaklık arttıkça saklama süresinin azaldığını da unutmayın5 - Riskli besinleri diğer yiyeceklerle temas ettirmeyin Çiğ et, tavuk ve balık gibi potansiyel riskli besinleri diğer yiyeceklerle temas etmeyecek şekilde saklayın Bir iki gün içinde tüketilmeyecek olan et, tavuk ve balıkları birer yemeklik miktarlarda ve yassı bir şekilde paketlenmiş olarak, derin dondurucuda saklayın6- Çiğ besinler ile pişmiş besinleri ayrı raflara yerleştirin Temiz bir besine bakteri içeren etmenlerden bakteri bulaşması olarak nitelendirilen çapraz bulaşmayı önlemek için çiğ besinler ile pişmiş besinleri ayrı raflarda saklayın Et, tavuk, balık gibi potansiyel riskli besinleri ayrı kaplarda alt raflara, tavuğu da en alt rafta olacak yerleştirin Pişmiş yemekler ise üst raflarda üzeri kapalı bir şekilde yerleştirin Tavuk, balık ve etlerden damlayan suların diğer besinlerle temasını önlemek için mümkünse bu besinleri dondurucuda saklayın7 - Donduracağınız meyvelerin üzerine şeker serpin Meyve ve sebzeleri dondurarak saklamak için uygun yöntemler ile hazırlık yapın Sebzeleri ayıklayıp temizlendikten sonra kaynar suda 1-2 dakika tutup, hızlıca soğutma işlemi ile şoklama yapın Ardından buzdolabı poşetlerine tüketilecek miktarlarda koyup, dondurun Meyveleri yıkadıktan sonra  üzerine şeker serpin veya meyveleri şeker şurubunun içine atın Tüketeceğiniz porsiyonlarda poşetleyip dondurun Bu şekilde hazırladığınız meyve ve sebzeleri derin dondurucuda 8 ay, buzdolabının buzluk kısmında ise 2 – 4 hafta boyunca saklayabilirsiniz8 - Dondurulmuş et ürünlerini buzlukta en fazla 2-4 hafta tutun Hazır dondurulmuş olarak satın aldığınız et ürünlerini – 18?C'de derin dondurucuda son kullanma  tarihine kadar saklayabilirisiniz Evinizdeki derin dondurucuda et saklarken, etleri tüketeceğiniz miktarlarda paketleyip, buzlukta 2 – 4 hafta, derin dondurucuda ise 3 – 4 ay saklayabilirsiniz  Aklınızda bulunsun, uygun şartlarda saklanmayan et ürünlerinde renk değişimi, kuruma ve acıma olabiliyor9- Çözdüğünüz besinleri tekrar dondurmayın Derin dondurucularda bakteriler ölmüyor, sadece üremeleri duruyor Çözdürme sonrasında ise üreme hızla tekrar başlıyor Bu da besin değeri ve kalitesi için risk oluşturuyor Dolayısıyla çözdürülmüş besinleri kesinlikle tekrar dondurmayın Bu nedenle besinler dondurmadan önce tüketileceğiniz miktarlarda paketlemeye özen gösterin10 - Etlerin çözülme işlemini sıcak yerde yapmayın Çözdürme işlemini buzdolabında, diğer besinlerle temas etmeyecek şekilde, 24 saat içinde yapmaya özen gösterin Tezgahta, doğrudan güneş ışığında ve kalorifer peteklerinin üzerinde çözdürme işlemi yapmayın Bakterilerin üremesi için en uygun sıcaklık 5?C - 65?C arasıdır Oda sıcaklığı ( 25?C ) da bu aralıktadır Dondurulmuş besinleri çözdürme işlemi mikrodalga fırında ve akan bol soğuk su altında da yapabilirsiniz11 - Pişen yemekleri en geç 1 saat içinde buzdolabına koyun Pişen yemekleri hemen servis etmeyecekseniz 2 saat içinde, sıcak havalarda ise 1 saat içinde buzdolabına yerleştirin Yemekleri sıcakken dolaba koymamaya dikkat edin Soğutma işlemini buz veya soğuk su dolu tencerelerde yapabilirsiniz Pişen yemekler etli ise buzdolabında 1 – 2 gün, etsiz – zeytinyağlı ise 2 – 3 gün saklayabilirsiniz12 - Dumanı üstünde tüten yemekleri tercih edin Açık büfelerde besinler uzun saatler boyunca uygun olmayan sıcaklıklarda bekletilebiliyor Özellikle soğuk servis edilen yoğurtlu, mayonezli, yumurtalı meze ve salatalar mutlaka soğuk ortamlarda, dolaplarda bu sıcaklığı koruyacak şekilde servis edilmeli Besinler oda sıcaklığında en fazla 1 saat bekletilebilir Bu nedenle erken yemek yemekte fayda var Özellikle barbunya, kuru börülce, zeytinyağlı pirinçli sarma ve dolmalar sıcak havalarda bozulmaya en yatkın besinleri oluşturuyor Dolayısıyla tabağınıza almadan önce bu besinlerin ne zaman hazırlandığını mutlaka sorun Et, tavuk ve balık alırken dumanı üstünde tüten yemekleri tercih edin Bu, besinin iç sıcaklığının bakterilerin üremesine izin vermeyeceğinin göstergesidir Bozulduğundan şüphe duyduğunuz yemekleri tatmaktan da kaçının