Dersim’in Munzur Dağları'nda resmi rakamlara göre, bin 518 bitki türü bulunduğu belirtilirken, eşsiz güzellikteki çiçekler bunların önemli bir bölümünü oluşturuyor. Tüm Türkiye'de 277 endemik bitki türünün 50 tanesi sadece Munzur Dağları'nda.
Dersim'de Munzur Vadisi üzerine yapımı tamamlanan ve halen yapılması planlanan baraj ve hidroelektrik santraller ve küresel ısınma nedeniyle bölgeye özgü ve sadece Munzur Dağları'nda yetişen onlarca bitki türü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya . Tıbbi ve endüstriyel öneme sahip olan endemik bitki türlerinin Milli Parkı sınırında olmasına rağmen baraj suları ve bitki kaçakçılığı tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirten Dersim Doğa Koruma Gönüllüleri yöneticisi Haydar Çetinkaya, Munzur Dağları'nda bulunan bitki türlerinin İngiltere ve Hollanda'da bulunan bitki türleriyle eşit düzeyde olduğunu söyledi. Dünyada sadece Munzur Vadisi'nde yetişen 50 bitki türünün koruma altında olmasına rağmen baraj ve kaçakçılık ile tehlikesine işaret Ederek, nadir bulunan çok sayıda bitki türlerinin Munzur Vadisi'nde yetiştiğini ifade etti.
ENDEMİK BİTKİ TÜRÜ 50'Yİ AŞTI
Munzur Vadisi bitkisel zenginliği açısından ülkenin önemli bitki alanlarından birisi olduğuna dikkat çeken Çetinkaya, “Dersim coğrafyası biyolojik çeşitlilik açısından sadece Anadolu ve Kürt coğrafyasının değil, Ortadoğu ve Avrupa’nın en önemli florasına sahip olduğunu söylersek abartmış olmayız. 1970 ve 1980 li yıllarda yapılan araştırmalarda Dersimde ki bitki türü sayısı 1513 ve dünyada sadece dersim bölgesinde tespit edilen tür sayısı 43 olarak kayıtlarda yer alsa da aslında bu verilerin günümüz için geçerliliğini kaybettiğini söyleyebiliriz. Kaldı ki unlu botanikçi Şinasi yıldırımlı ve ekibinin Dersim florasını araştırmaya yönelik 1980li yıllarda yaptıkları araştırmalar Munzur Vadisi Milli Parkını ve Munzur dağlarını kapsamaktadır. Tüm Dersim genelinde kaç bitki olduğuna yönelik ayrıntılı çalışma bu güne kadar yapılmamıştır. Sadece Dersim coğrafyasında yer alan kayıtlı bitki turu sayısı bile Avrupa’da yer alan bazı Ülkelerinkinden bile fazladır. Son dönemlerde yapılan araştırmalarda yeni ve önemli türler kayıt altına alınmıştır. özellikle Tunceli Üniversitesi ve Viyana Doğa ve Tarih Müzesi iş birliğiyle yürütülen çalışmalar olumlu meyvelerini vermeye başladı. Bilindiği üzere en son olarak 2 yeni kenger turu tescillenerek endemik bitki sayısı 50 yi aştı.. Bu oldukça önemli bir gelişmedir” dedi.
İKİ KENGER TÜRÜ BULUNDU
Tescillenmemiş endemik türü kaçakçıların Dersim’e geldiğini ve halkı duyarlı olmaya çağıran Çetinkaya, “Son dönemlerde özellikle küresel ısınmanın yaratacağı etkilerden bitkilerimizde etkilenecektir. Mevsimsel değişikliklerin kalıcı olması durumunda var olan bazı türler yok olabilir. Obur yandan tescillenmemiş bir çok bitki kaçak olarak yurt dışına çıkarılıp yetiştiriliyor ve buraya özgü olan türler başka alanların bitkileriymiş gibi tescili yapılıyor. Bitki kaçakçılığı yapanlara karşı halkımızı uyarıyoruz; Para karşılığı yapılan bitki toplayıcılığı bu zengin coğrafyanın yok olmasına hizmet edecektir. Zengin bir coğrafyaya sahip olduğunu biliyoruz. Doğamızı tüm güzellikleriyle birlikte yaşatmak için çabalıyoruz” dedi.
DERSİM - FERHAT ARSLAN