Çocuklar cenazeye götürülmeli mi?

Uzmanlar, anne veya babasını kaybeden çocukların cenazeye götürülüp götürülmemesine iyice düşünülüp karar verilmesi gerektiği belirtiyorBalıkesir Atatürk Devlet Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Senem Turan Akdağ, çocukların cenazelerdeki psikolojilerini değerlendirdi Son olarak Afganistan'da düşen helikopterdeki 12 subayın şehit olduğu elim olayın ardından Türkiye'deki cenaze törenlerinde yaşanan acı sahnelerde çocukların dikkat çektiğini hatırlatan Akdağ, çocuk eğer istemiyorsa cenazeye götürülmemesi gerektiğini söyledi Ebeveynlerin bu konuda daha dikkatli ve titiz hareket etmeleri gerektiğini söyleyen Akdağ, Çocukların yaşadığı çok ciddi bir travma hepimizi etkiliyor Ancak bu bir ölüm olayı Herhangi bir ölüm olayından farklı değil Ölüm olaylarında, çocuğun yaşına bakarak önceden bilgilendirmek suretiyle eğer kendisi de istiyorsa cenazeye götürmekte bir sakınca görmüyoruz Bu aynı zamanda bir ayrılıktır, 'güle güle' demektir, katılabilir Ancak ailelerin çok fazla dramatize etmesi, bu acılarını çok kötü yansıtmalarından etkilenebilecek çocuklar varsa, aileler kendi çocuk yapılarını daha iyi tanırlar, gelmeleri sakıncalı olabilir Bunu tamamen çocuğun ailesinin yapısına göre değerlendirmek lazım Zorlamak, illaki ki cenaze törenine katılmak şart değil İstiyorsa katılabilir, yaş sürecinde babanın gidişini kabullenmek açısından kolaylaştırabilir dediAkdağ, çocuklarda her yaşın ölüm kavramının başka olduğunu söyledi Okul öncesi, okul çağı ve ergen dönemlerdeki çocukların ölüm algısının ve yorumunun büyük farklar içerdiğini anlatan Akdağ, çocuklara ölümü içinde bulundukları yaş ve döneme göre anlatmak gerektiğini belirtti Akdağ, Okul öncesi çocuklar ölüm kavramını sadece düzenlerin değişmesi, çok sevdikleri ebeveynin kendisinden ayrılması olarak nitelendiriyor Ölüm kavramının geri dönüşümsüz olduğunu anlayamıyorlar Ama okul çağı çocukları bunu daha fazla anlayabiliyor Geri dönüşün olmadığını kavrıyorlar fakat onları daha çok aile dengesindeki değişiklik etkiliyor Ergenlik çağında ölümü biraz daha erişkin anlamında değerlendirebiliyorlar Her çocuğun içinde bulunduğu çağa göre ölümü anlatmak, kavratmak ve o şekilde bilgi vermek en mantıklısı Ama en önemlisi yanlış bilgi vermemek 'Baban seni şu an yukarıdan izliyor, seni görüyor' denilerek zaten ayrılması zor olan süreçte babanın hala canlıymış gibi, çocukları tepeden izliyormuş gibi gösterilmesi çocuklarda ayrı bir tedirginliğe yol açıyor Ölüm kavramını yerleştirmekte zorlanıyorlar Çocuğun içinde bulunduğu yaş çok önemli Eğer, kendileri bu yaş sürecinde başa çıkamazlarsa, uzamış bir yas görülürse, çocuğun normal günlük işlevselliğinde olağanın dışında bir bozulma olursa çocuk psikiyatristlerinden veya bu konuda uzman psikologlardan her zaman yardım alınabilir Patolojik yaş süreçleri olduğu zaman hem annelerin hem evdeki diğer büyüklerin yardım alması çocukların da ruh sağlığını etkileyecektir diye konuştuÇOCUĞUN ÇOCUK OLMA HAKKI ELİNDEN ALINMAMALIÇocuk ve ergen psikiyatristi Senem Turan Akdağ, aileye sadece çocuk açısından bakılmaması gerektiğini çünkü ailenin bir bütün olduğunu ifade etti Ailede yaşanan ölüm olaylarında toplumda en sık görülen konulardan birinin evin büyük erkek çocuğuna hemen baba rolünün yüklenmesi olduğunu hatırlatan Senem Akdağ, bunun çok tehlikeli olduğunu söyledi Akdağ sözlerini şöyle sürdürdüAile bir bütün, sadece çocuk açısından bakmamak lazım Bir de bence en önemlisi, bu ölüm olaylarında ailenin en büyük erkek çocuğuna, 'Artık sen evin büyüğüsün, evin direğisin, evin erkeğisin' diye bir rol yüklemek Onları birden çocukluktan alıp neredeyse ebeveyn rolü yüklemek oluyor, en tehlikelisi de bu Her zaman için çocuk çocuk kalmalı Anne yine o evin büyüğü olarak evi yönetmeli, hiçbir zaman çocuğa baba rolü yüklenmemeli Bunlar sonraki süreçte konuşulabilecek şeyler Kültürümüzün de getirdiği şeyler var ama bu şekilde yapılmamasını tavsiye ediyoruz Bu çocuk olmak hakkını elinden almak gibi bir şey Ondan her davranışını olgun beklemek, hata yapma şansını vermemek gibi bir şey de yüklüyor Ölümle ilgili bizim en çok uyardığımız, mümkünse yapılmamasını istediğimiz şeylerden biri bu rol yüklenmesi Anılar her zaman canlı olabilir, konuşulabilir Ama asla dokunulmayan, öcü bir konu gibi olmamalı Biz şöyle yapardık, böyle yapardık gibi Patolojik olarak yaş sürecinde evden ölümle ayrılan kişinineşyaları saklanıyor Özel eşyalar sanki her an yaşıyor gibi, günlük yaşamımızda varmış gibi, sofraya bir tabak konacak kadar bazen ölümü kabul edemeyen aileler olabiliyor Bizim arada sırada gördüğümüz önemli şeylerBunlar da çocukların ölümü kabullenmesinde kafasını çok karıştırabilir Evde ailenin kabullenmesinde bir sıkıntı varsa onların da değerlendirilmesi gerekir ki çocuklar bunu sağlıklı bir ortamda kabullenebilsinler Mümkün mertebe evdeki diğer akrabalar çocuklara destek olmalı Çocuk istiyorsa kabir ziyareti yapılabilir, törene katılabilir Ama çocuk buna hazır değilse, istemiyorsa, sırf babasına bir kere daha, 'Hoşça kal' desin, ayrılsın, görsün, tabutuna dokunsun gibi aile büyüklerinin isteğinden kaynaklı şeylere çocuk zorlanmamalı O çocuğun olgunluğuna göre, isteyip istememesine göre katılmalı veya katılmamalı Çocuk hazırsa eğer buna tabii ki katılabilir Ama çocuk hazır değilse buna katılmak için zorlanmamalı Bu konunun ele alınmasında ailenin içinde bulunduğu sosyokültürel durum, ölüme bakış açısı da çok önemli İHA