Cumhuriyetin makbul vatandaşı

Prof Dr Füsun Üstel, Türkiye'de başbakanın da, ana muhalefet partisi liderinin de, cumhuriyetin ilk yıllarında tasarlanan ve tanımlanan  ''makbul vatandaş tanımına uymadığınısöyledi Üstel,''Biz aslında çoğumuz makbul vatandaş olmayı beceremedik! Ama 80'li yıllardan itibaren inşa edilen vatandaş tipinde ise genç kuşak üzerinde başarılı oldular'' dediGalatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi, ProfDr Füsun Üstel, Doğru Açı'da Belkıs Kılıçkaya'nın sorularını yanıtladıTürkiye bir süredir geçmişini ve sorunlu vatandaşlarını konuşuyor Peki ya makbul vatandaş, o kimdir? Medeni ve yurtsever bir vatandaşın vatana, millete ve devlete göre tarifi nedir? Karakter özellikleri ve değerleri nasıl sıralanır? Ulus-devlet ve tek parti dönemi bugün arzu ettiği vatandaş tipine ulaşabildi mi, bizler makbul vatandaş olabildik mi?ERDOĞAN VE KILIÇDAROĞLU NASIL VATANDAŞLAR? Her ikisi de cumhuriyetin 30'lara 40'lara gelen dönem içinde hayal edilen ve projelendirilen vatandaş tipine uymuyor Başbakan Erdoğan farklı bir düşünce yapısından geliyor, cumhuriyetin başetmek istediği bir görüşten Buna karşılık Kılıçdaroğlu ise cumhuriyetin çıbanbaşı diye kabul ettiği bir yerde doğmuş, Dersim'den geliyor Biz aslında çoğumuz işte o makbul vatandaş olmayı beceremedik Bu projenin başarılı olması zaten beklenemezdi Buna karşılık 80'li yıllardan sonra inşa edilmek istenen vatandaş tipi projesi başarılı oldu,  yani bugün 25-30 yaşında olan gençlik, verilen eğitimle o arzu ettikleri vatandaşa dönüştüCumhuriyet öncesi vatandaşlık İkinci meşrutiyetten itibaren 1912-1913'e kadar özgürlüklere açık, hukuk devleti vurgusu kuvvetli, hak ve ödevlerin dengeli dağıtıldığı bugün tartışılan anayasal vatandaşlık fikrine daha yakın bir vatandaşlık yorumu geçerli  Programı izlemek için tıklayın CUMHURİYET VATANDAŞLIĞI Cumhuriyetle birlikte vatandaşlık görev öznesine dönüşüyor Misyon yüklü çok sivil olmayan bir vatandaş 1926'da diğer kimliklerle yani cumhuriyetin mücadele ettiği etnik ve dini kimliklerle bağını kesmesi beklenen ve istenen bir  devlet vatandaşlığı söz konusu Makbul vatandaşın kamusal alanı aşıp, özel alanın her yerine yayılan bir görev alanı var VATANDAŞLIK MI, ADAB-I MUAŞERET Mİ?  Medeni ve yurtsever diye nitelendirilen bu vatandaşlıkta, batılı gibi yaşayan, kamu binasına girince şapka çıkaran tabii takan da, yatak odasından salona geçerken ceketini giyen, makbul eğlence türleriyle eğlenen mesela kamu parkında vakit geçirip aynı zamanda model olabilen bir vatandaş tipi geçerli Vatandaşlıktan ziyade bir nev'i adab-ı muaşeret kurallarının da hakim olduğu bir geniş tanım geçerliTÜRKLÜK VE MAKBUL VATANDAŞLIK Kemalist önderler  için Şeyh Sait Olayı ve Menemen Olayları çok önemlidir 1926'dan sonra Türklük vurgusu artar 1927'yle birlikte artık makbul vatandaş Türk olmuştur Bu dönemdeki metinlerde konuşmalarda, kitaplarda ''Türkler çok eski bir millettir, pek çok toplum vahşiyken onlar çok medeniydi'' vurguları vardır Bu arada Güneş dil teorisi, işte islamiyet öncesi Türkler'in ileri bir uygarlık olduğu yönündeki propagandalar da osmanlı ve islamiyeti parantez içine almak isteyen bir anlatımdır