Tunceli'nin Mazgirt ilçesinde 1937-38 "Dersim Katliamı"nda öldürülenler için yapımına başlanan "38 Anıtı" son aşamasına geldi.
1937-38 yıllarında yaşanan Dersim katliamından biride Mazgirt bölgesinde yaşandı.Mazgirt ilçesinde 5 ayrı noktada yaşanan katliamda yüzlerce insan derelerde öldürüldükten sonra gömülmeden bırakıldı.1938 Dersim olaylarının bitmesine kadar mezarlara olmayan bu insanlar, daha sonra katliamdan sağ kalanlar tarafından çeşitli yerlerde gömüldü. İşte bunlardan biride Tunceli merkeze bağlı Çukur köyünden alınarak Mazgirt ilçesine bağlı Kert bölgesi olarak adlandırılan bölgeye getirilerek kurşuna dizilen insanların olduğu biliniyor. Bu bölgede insan kemiklerinin sık sık görülmesi ve bölgede katliamda hayatını kaybeden insanların kemiklerinin ortaya çıkmasından ötürü rahatsız olan Mazgirt’li vatandaşlar, ilçede bir mezar yada anıt yapılması amacıyla Mazgirt Belediye Başkanı Tekin Türkel’e öneri götürdü.Öneriyi olumlu bulan Belediye Başkanı Tekin Türkel belediye meclisini toplayarak 1937-38’de katliamında hayatını kaybedenler için anıt yapılması yönünde karar aldı.Kararın belediye meclisinde onaylanmasının ardından dışarıda yaşayan çok sayıda Dersimli de anıt fikrine destek vermesiyle anıtın yapılması için harekete geçildi.
ANIT MEZAR TÜRKİYE’DE BİR İLK
1937-38 Dersim olaylarında öldürülen binlerce insanı ve yaşanan acıları sembolize edecek olan bu anıt aynı zamanda Türkiye’de bir ilki temsil ediyor. Finansmanı Özer Özgen ve Kadrile Akçelik Özgen tarafından karşılanan anıtın mimarı ise Dara Kırmızı Toprak, Mazgirt'te yapılacak olan '38 Anıt'ın tanıtım çalışmasını ise yönetmen Özgür Fındık ve Dilaver Eren yürüttü. 17 Kasım 2012'de açılışı yapılacak olan anıt için Avrupa Parlamentosu'ndan delegeler de yer alacak.
MAZGİRT KAYMAKAMLIĞI ANIT İÇİN DURDURMA KARARI ALDI
500 metrekarelik bir alan üzerinde 25 metreye 20 metre boyutlarındaki yapımı gerçekleşen anıt mezar hazine arazisi olduğu gerekçesiyle Mazgirt Kaymakamlığı tarafından durdurma kararı verildi. Kararı yazılı olarak Belediye bildiren Kaymakamlık, gerekçe olarak şunu gösterdi: “ Tahsis işlemi ve diğer yasal prosedürler tamamlanmadan söz konusu alanda haksız işgale müsteniden vücut bulan fiili zilyetlik statüsüne dayalı gerçekleştirilen ve usulsüz yapılaşma çalışması derhal ve süresiz durdurulmalı ve tahsis işlem sonucu beklenmeli. Ve diğer yasal yükümlülükler ısrarla yerine getirilmelidir.”denildi.
Mazgirt Kaymakamın aldığı durdurma kararının yasal olduğunu ve büyük sıkıntı olmadığını bu durumun aşılacağını belirten Türkel, “ Şu anki durdurulma kararı yasal boyutundan kaynaklanıyor.Çok fazla bir sıkıntımız yok.İnanıyorum ki bu sıkıntı giderilecek.Devlet tasarrufunda olan bir alan olduğundan dolayı yasal boyutu itibariyle belediye olan tahsilatı henüz yapılmadı.Bürokratik işlemlerinden kaynaklanan bir olaydır.Bunun da en kısa bir sürede biteceğine inanıyorum”dedi.
BELEDİYE BAŞKANI TÜRKEL, ÖLDÜRÜLENLER KEFENSİZ VE MEZARSIZ YATIYORDU
1937-38 yıllarında öldürülen insanların kefensiz ve mezar bir şekilde yattıkları için kendilerinin vicdanen rahatsız olduklarını belirten Mazgirt Belediye Başkanı Tekin Türkel, katledilen ve mezarsız bırakılan insanlara karşı saygıdan ötürü anıt yapma kararı aldıklarını söyledi.
Sorgusuz ve sualsiz katledin bu insanlar için devletin artık gerçeği ile yüzleşmesi gerektiğini belirten Türkel, “Mazgirt yerelinde 5 toplu katliam alanı var. Burada insanlar katledilmiş mezarsız ve kefensiz bir şekilde kemikleri dışarı bir şekilde yatıyor. Bu bizi incitti, çünkü; hayvanlarımız,ölülerimizin üzerine giderek kemiklerin üstüne pisliyorlar.Yani her şeyden önce bu ölülere saygı olması gerekiyor.Bu anlamda bu alanı koruma altına alınması gerektiğini düşüncesine vardıktan sonra vatandaşlarla görüşmemiz oldu ve yaşananların geçmişe taşınması amacıyla bir anıt mezar yapılması kararı aldık.”diye konuştu.
Anıt mezarın açılışının Dersim Katliamı sonrasında idam edilen Seyit Rıza'nın ölüm günü olan 17 Kasım’a denk getirdiklerini belirten Türkel, 17 Kasım 2012'de açılış yapılması planlanan anıt için TBMM’de grubu olan partiler MHP hariç, Avrupa Parlamentosu'ndan delegeleri davet ettiklerini söyledi.
