Dersim’de Milli köyünde 15 yıla yakın faaliyette olan taşocağı tesisi için belediye ile yapılan protokol sonrası kasım ayında taş kırma ve eleme bölümünün kaldırılmasına karar verildi. Köylüler, “Altı ay daha topraklarımızın tahrip edilmesine artık tahammülümüz kalmadı” diyerek bir an önce faaliyetlerin bitirilmesini istiyor.
Dersim merkeze bağlı İnönü Mahallesi sınırları içerisindeki Milli Köyü mevkiinde Doğan İnşaat ve Sanayi Ticaret limited şirketine ait taşocağının kapatılması için imza kampanyası başlatıldı. Kampanya sonrası Dersim Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu ile şirket yetkilisi Erdal Güntaş arasında bir protokol imzalandı. Protokol sonrası açıklama yapan belediye “Bölgenin yeşillendirilerek doğal karakterine kavuşturulması konusunda Belediyemiz ile Doğan inşaat yönetiminin görüşmeleri olumlu sonuçlanmış ve Kasım 2020’de tesis içerisinde bulunan taş kırma ve eleme bölümünün kaldırılmasına karar verilmiştir” denildi. Karara köylülerden itiraz geldi.
İKİ İŞLETME DE CÜMLE CANA ZARAR VERMEKTE
15 yıldır, faaliyet yürüten taş ocağına karşı yürütülen imza kampanyasına dair gazetemiz Evrensel’e konuşan köy halkından Veli Ay, hem Aşağı İnönü Mahallesi’nde hem de yukarı İnönü Mahallesi’nde (Milli Köyü) iki ayrı taş ocağı olduğunu belirterek “Her iki ocak da belediye sınırları içerisindedir. Mahallenin dibinde, toplu yasam alanlarına çok yakın yerde çalışmalarını sürdürüyorlar. Mahalle halkının tepkilerine rağmen dönemin belediye yönetimleri bu ÇED raporu dahi olmayan, kaçak işletmelere, ocaklara göz yummuş, hatta sonraları ruhsat bile tahsis etmiştir. Mahalle halkı bu ocaklar için birçok kez savcılığa suç duyurusunda bulunmuş, gerekli resmi ve yerel kurumlara dilekçeler vermiştir” dedi. Bu girişimlere rağmen sorunun çözülmediğini altını çizen Ay, “Dersim'in; inancını, doğasını, kültürünü, insanını sevenler olarak bizler bir imza kampanyası başlattık. Çünkü her iki işletme de hem doğamıza, hem insanımıza, hem kutsallarımıza, cümle cana zarar vermekte. Kum ocağı yüzlerce yıldır var olan ırmağımızın yatağını o kadar çok değiştirdi ki, o yataktaki doğal alan, bununla birlikte birçok canlı türü, organizma yok edildi, yasam alanları tahrip edildi. Aynı zamanda çevreye yaydığı toz zehirden, çakıl taşları çıkarırken çıkardığı gürültüden mahalle halkı etkilendi; hastalandı, üzüm bağlarımız, ağaçlarımız kurudu. Yine bu ocakta yeterince önlem alınmadığı için açtıkları gölde yüzeye yakın çalışan bir ocak çalışanı boğularak öldü.” diye konuştu.
Veli Ay öz çekimi.
DOĞAMIZI YOK EDEREK İNANCIMIZI YAŞATAMAYIZ
Milli Köyü’ndeki taş ocağının daha vahim olduğunu belirten Ay, şöyle devam etti: “Burada bir kutsal alan tahribatı var. Bu bölge bir inanç hafıza alanıdır, dokunulmaması gerekmektedir. Geçmişte ziyaretlerimizin olduğu bölgede bir tek ağaca, taşa dokunulmazken simdi bu taş ocağıyla ölçüsüz tahrip edilmiştir. Biz taşımız toprağımızı doğamızı yok ederek bu inancı yaşatamayız. O topraklarda karıncanın yuvasını yıkarak, kuşu börtü böceği, ağacı yok ederek, suyumuzu kirleterek aslında Aleviliğimizi yok ediyoruz. Bu bölge bir inanç hafıza alanıdır, dokunulmaması gerekmektedir. Cümle canlıyı rahatsız eden bu taş ocağını durduralım. Bu ocaklar, insana, doğaya ve ekosisteme zarar vermeyecek alanlara taşınabilir. Buradaki işletmeleri sahibi dostlarımıza ‘Hak aşkına gelin vazgeçin’diyorum. Erdal Güntaş bundan beş yıl önce yaptığı röportajdan bunu kendisi de kabul edip söylemişti, Burada taş ocağı olmaz diye. Bu işletme sahiplerine ve Dersim’de ki tüm taş, kum ve maden ocağı işletmelerinin sahiplerine bir kinimiz düşmanlığımız yoktur.”
Uydu fotoğrafı: Google Maps
TAHAMMÜLÜMÜZ KALMADI
Kampanya yürütücülerinden Deniz Bilgin, partilerin, kurumların, belediyenin, inanç kurumlarının, sanatçıların, çevre mücadelesi yürütenlerin yapması gerekenin de mücadelenin yanında yer alması gerektiğini söyleyerek “Bir yıl daha, altı ay daha topraklarımızın tahrip edilmesine artık tahammülümüz kalmadı.” dedi. Bilgin, belediye ve şirket arasındaki protokole ilişkin “Dersim Belediyesinin, taş ocağı sahibi şirket ile yaptığı protokol için kiminle, hangi köylülerle görüşülmüştür? Neye, hangi taleplere dayanarak böyle bir protokol yapılmıştır? Her kurum, parti, taş ocağı sahibi ile görüşüp kendince kararlara varıyor ancak köylülere, kampanya yürütücülerine talepleri neden sorulmuyor ya da baştan beri dile getirilen talepler görülmüyor. Halkın, köylülerin, kampanya yürütücüleri ile görüşülmeden nasıl böyle bir karar alınıyor?” sorularını sordu.
Bilgin, bu aşamadan sonra ekoloji kurumlarının bu duruma müdahil olarak bu sorunun çözümünde rol üstlenmelerini talep ettiklerini belirterek köylülerin taleplerini şöyle sıraladı: “Taş ocağı derhal kapatılmalıdır. Bunu da ekoloji kurumları güvence altına almalı. Bu durumun muhatabı olan müteahhit köylülere söz vermeli, basın önünde açıklama yapmalıdır. Taş ocağı kapatıldıktan sonra yıkıma uğratılan yerlerin tekrardan ağaçlandırılması üzerine bir takvim oluşturulmalı. Ağaçlandırma, bu işin uzmanlarına sorularak, taş ocağı yeri toprakla doldurularak yapılmalı. Yok edilen Kemere Kunk vadisinin çalınan suyu Mezela Dewres’e getirilmelidir. Ayrıca bundan sonra köyümüzde hiçbir proje yapılmasını istemiyoruz.” Bilgin ayrıca, taş ocağından malzeme satın aldığı için köye kurulan Karayolları beton şantiyesinin de kaldırılmasını talep ettiklerini aktararak “Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da gerek devlet odaklı gerekse yerel işletmecilerin doğayı yıkıma uğratan çalışmalarının hepsine karşı mücadelemiz devam edecek.” diye konuştu.
Orhan KURUL
Dersim-Evrensel
