Kara Çarşamba ya da Zazaca’daki adıyla Qerê Çarseme. Bu kadim gelenek yüzyıllardır Dersim’deki Aleviler için kutsal bir gün olarak kabul ediliyor.
Dersim, Erzincan, Erzurum, Varto, Bingöl gibi bölgelerde yaşayan Aleviler arasında ‘Kara Çarşamba’ geleneği hala devam ediyor. Eski takvime göre, Şubat ayının son çarşambası ile Mart ayının ilk iki çarşambası arasında kalan çarşamba günleri halk arasında “Kara Çarşamba” olarak adlandırılıyor. Kara Çarşamba’nın uğursuzluğu daha çok Ana Fatma ile kurulan ilişkiyle özdeşleşmiştir. Ana Fatma Kerbela Hadisesi ile ilgili haberi bu çarşamba almıştır. Haber ona ulaştığında çamaşır yıkamak için kazanda su kaynatmaktaymış; haber sonrası kazanı ters çevirmiş. Bu yüzden Kara Çarşamba’da çamaşır yıkanmaz, banyo yapılmaz ve yeni bir işe başlanmaz. Onun matemine dâhil olmak için bir gün oruç tutan kadınlar da vardır. Bazı bölgelerde ise pirler kuşburnu (şilan) dallarından yapılan bir halkadan taliplerini dualar eşliğinde üç kez geçirirler. Bu sayede onlar kötülükler ve hastalıklardan korunmuş olurlar. Bazı yerlerde ev bacasının etrafına aile üyelerini temsilen akşamdan taşlar bırakırlar. Bir dahaki sabah, kimilerine göre ise 7 gün sonra, taşlar kaldırıldığında hangisinin altında böcek görülürse, o kişinin gelecek yılının bereketli geçeceğine inanılır.
