Dersim coğrafyasının en eski tarihi kalıntılarını barındıran Kale Köy (Qele) Kalesi define avcılarının hedefinde. Mazgirt’in Göğerik mezrasına tepeden bakan tarihi kale, eski ihtişamından uzak olsa bile, görenleri tarih içinde bir yolculuğa çıkarmayı başarıyor. Kale kısmına varmadan insan figürünü andıran bir kaya ilk olarak göze çarpıyor. Kısa bir tırmanışın ardından kalenin eteklerinde yok olan surların izleri görülüyor. Kaleye doğru tırmanışta, kayaların oyulmasıyla yapılan basamaklar göze çarpıyor. Kaleye ulaşmak için 50’ye yakın basamağı adımlamak gerekiyor.
DEHLİZ DUVARLARI DAHİ TAHRİP EDİLDİ
Kale, tepenin büyük bir kısmına ayrılan 3 ayrı bölmeden oluşuyor. İlk bölmede bir odalı kısım, yanı başında ise kalenin dibine doğru giden basamaklı dehliz (tünel) göze çarpıyor. Basamaklardan oluşan dehlizin Aleviler için kutsal sayılan ve cem yapılan Kırklar’a gittiği rivayet ediliyor. Belli mesafeden sonra zamanla taş ve toprakla kapanan dehliz, kazma, kürek ve matkaplarla define avcılarının yarattığı tahribata maruz kalmış.Tünelin hemen yanı başında bulunan farklı bir kapı ise büyük bir çukura açılıyor. Çukurun, önemli şahıslara ait kaya mezarı olduğu söyleniyor.
ÇİVİ YAZILI KİTABE
Kalenin ana kapısının olduğu ikinci bölümde ise çivi yazısı ile yazılmış bir kitabe bulunuyor. Kitabe üzerinde yapılan araştırmalar sonucu, kalenin kesin tarihi bilinmemesine rağmen Urartulardan kaldığı ve 9’uncu yüzyıla ait olduğu belirtiliyor. Çivi yazılı kitabenin tam karşısında kayaya işlenen büyükçe bir hac işaretinin olması da dikkat çekiyor. Kapıdan içeri girildiğinde iki oda, göze çarpıyor. Kral odası olduğu söylenen bölümde kapıların kenarları tavana kadar muazzam motiflerle süslü. Odanın içinde bulunan ve güneş ışığını görmeyen diğer odada ise ibadet yapıldığı tahmin edilen bölüm mevcut.
‘KALENİN ÜZERİNDE SUNAKLAR GÖZE ÇARPIYOR’
Kalenin son bölümünde ise kayanın oyulması ile yapılan bir çardak bulunuyor. Çardağın önünde misafirlerin ağırlandığı sunak bulunuyor. Yine bu sunakların olduğu alanda kayanın oyulmasıyla oluşan mezarlar dikkat çekiyor. Bazı kaynaklar ise oyukların mezar değil de savaş esnasında kulede bulunan askerlerin saklanma yerleri olduğunu söylüyor.
TARİHE SAHİP ÇIKILMIYOR
Dört bir yanı define avcıları tarafından delik deşik edilen kaledeki tahribat göze çarpıyor. Kazılardan küp parçaları kalırken, şu ana kadar herhangi bir koruma önlemi alınmadı.
