Esnaf Dolar Mağduru

Kentin nüfusunun her geçen gün azaldığına dikkat çeken esnaflar yaşanan ekonomik gelişmelerin kendilerini karamsarlığa ittiğini belirtiyor. Doların yükselişinin ithal ürünlerin fiyatını arttırdığını ve bu durumun satışlara olumsuz yansıdığını ifade eden Dersimli esnaflar,  ülkede gizli bir krizin olduğu görüşünde. Dövizdeki artış nedeniyle vatandaşların alış verişe çıkamadıklarını belirten esnaflar, devletin bu konuda çok acil bir şekilde gerekli önlemleri almasını istiyor.

Son dolar artışından sonra ekonomik olarak çok etkilendiklerini dile getiren esnaflar bu yükselişten dolayı dolar bazında satılan eşyalarda yükselme olduğunu bundan dolayıda mal alamadıklarını belirtiyor.

Doların yükselmesinin sadece esnafı değil her kesimi olumsuz etkilediğini belirten esnaf Sırma Bulut "Aldığımız A’dan Z’ye  bütün ürünlerde, toptancıdan bize yansıyor. Bizde ister istemez müşterilerimize yansıtıyoruz. Ülkede gerçekten büyük bir kriz var. İşten çıkarmalarla birlikte, insanların psikolojileri bozuldu. Onunla beraber kimse tüketim yapmak istemiyor. Biz birbirimize bağlı toplumlarız. Esnaf memura, memur diğer çalışanlara, herkes bir arada yaşamak zorunda. Zincirin bir halkasında problem olduğunda, ister istemez bizde etkileniyoruz bundan. Şuanda alışverişte büyük bir düşüş var. Biz bütün esnaf arkadaşlarla bu durumu konuşuyoruz. Konuştuğumuz herkes aynı şeylerden bahsediyor. Bundan 1 yıl önce  ile şuan bulunduğumuz durum çok farklı, günde 20 TL’ye dükkânı kapatan arkadaşlarımız var. Biz kiralarımızı bile çıkartamıyoruz. En kötü 480 TL bağ kur ödüyoruz. Elektriği, suyu ve toptancısı, yani bunlar çok önemli faktör biz bu dükkânın kapısından içeriye girdikten sonra günlük 100 TL rutin harcamalarımız oluyor. Düşünsenize, günlük 100 TL harcamanız varken, 20 TL ile akşam dükkânı kapatıyorsun. İnşallah bu süreç böyle gitmez ve düzelir.”dedi.

Dersim’de esnaf ve vatandaşların bu durum karşısında ne yapacağını şaşırdığını belirten Eylem Bozkurt, “Bu olaylar bizim gibi esnafı ister istemez etkiliyor. Çünkü bizimki ithalattır dolar bazında çalıştığımız için. Dolarla mal alıyoruz. Dolarla aldığımız malları burada TL ile yapıyoruz. Doların yükselmesiyle birlikte burada da ciddi bir fark oluştu. Buradaki zararımız çok büyük. Alışverişlerde durgunluk oluştu. Dolar borcu alan insanlar borçlarını vermek istemiyor. Borcu olan insanlar doların düşmesini bekliyorlar. Esnaf olarak bizler çok etkilendik. Dışarıdan ithal ürün alıyoruz. Biz aldığımız ürünleri dolarla alıyoruz. Dolar yükseldiğinden beridir kiramızı zor karşılıyoruz. Çünkü iş yok nüfusumuz az ve dükkân sahipleri bu konuda çok vicdansız çok ciddi paralar talep ediyorlar bizden. Eskiden çok erken saatlerde işyerlerimizi açıyorduk. Çünkü devlet hastanesi vardı. Devlet hastanesi olduğu için sabahtan bir hareketlilik bir trafik yoğunluğu oluyordu. 08.10 kala dükkânı en geç açmak zorundaydık. Şimdi devlet hastanesi, Atatürk mahallesine gittiği zaman alkış kıyamet hükümet Tunceli’ye yatırım yapıyor. Bilmem kaç kapasiteli yatakları olan bir hastane yapılıyor. O zamanlar ben esnaf değildim bunu bilemedim. Ben o süreçte esnaf olmuş olsaydım derdim ki direnelim, öyle bir yere devlet hastanesi yaptılar ki yani hiçbir şekilde bize bir faydası yok. Atatürk mahallesindeki tarlalara yapsalardı. En azından etrafında çikolatacı,çiçekçi,bakkal yada cafe açılırdı. Halka bir desteği olurdu. Bizim sokağımız öldü şehir merkezi bitti. Hepsini Atatürk mahallesine götürdüler ve ben Atatürk mahallesinde kira fiyatlarını sordum 6 milyar kira isteniyor. Nasıl karşılanacak 6 milyar, siz gidin İstanbul'da Eminönü vızır vızır insanların geçtiği yerde bile adamlar bu kirayı vermiyor. Biz çok zor günler geçiriyoruz ve böyle giderse birçok kişi dükkânlarını kapatır. Bugün bir esnafımızın kapatması bile bizi çok etkiliyor. Herkes yurt dışına gitmeye çalışıyor kimi görsem ellerinde evraklarla biz yurt dışına gitmek istiyoruz. Bu ülke yaşanmaz hale gelme başladı. Esnaf  bu şehrin bel kemiğidir, esnaf kapatırsa her şey biter yani zaten memurlarda işinden alınıyor. Kötü çok kötü günler geçiriyoruz daha kötü günler gelecek. Bunlar bence iyi günlerimiz. "diye konuştu

İşlerin hiçbir dönem bu kadar durgun geçmediğini ifade eden İsmail Bulut "Kış mevsiminde zaman zaman durgun geçerdi işlerimiz,  ama bu dönem yaz sezonu dâhil bütün yıl  işlerimiz kötü. Bununla beraber  kentimiz yoğun göç veriyor. İlimizde var olan  Üniversite öğrencileride çok gezip dolaşamadıkları için, bizim işlerimizi etkiliyor. Eskiden dolar düşük olduğundan işleri daha revaçta olurdu, şimdi ise doların yükselmesi ve  inmesi sırasında piyasayı etkiliyor. Kira kontratlarımız dolar bazında olduğundan her yıl bir artış oluyor. Ülkemizde doların, altının bu kadar ciddi rekorlar kırmasının altında, gizli bir deverasyon yaşanıyor. Ülkemizde ekonomik bir kriz var. Bununla beraber tarihimizde, yaşımızda görmediğimiz rekorları dolar şuanda kırıyor. Doların yükselmesi cebimizdeki Türk lirasının erimesi bitmesi anlamına geliyor. Bazı esnaf dükkân sahipleri, kiralarını Dolar ve Euro bazında veriyor. Buda esnafı ciddi bir derecede yıpratıyor. Biz artık günden güne zarar etmeye başladık,  en büyük sorun Suriye’deki olaylar  oldu. Birde siyasi çıkışlar doların yükselmesine neden oldu. Burada gizli bir kriz var bizde çözemiyoruz "dedi.

Haber: Anıl Yüksel