Alevi öğretisinin teolojisiyle ve uygulamalarıyla birbirini tamamlayan mükemmel bir sistematik oluşturduğunu ifade eden sanatçı Kemal Kahraman, “Gaxan ile başlayıp Xızır ve Hawtomal’da yaptıklarımız birbirini tamamlar bir şekilde yeni yılı karşılamaya dönük hazırlıklardır” dedi.
Dersim’de Belediye Konferans Salonu’nda ‘Dersim İbadet Takviminde Gaxan, Xızır, Hawtomal’ konulu panel düzenlendi.
Moderatörlüğünü Araştırmacı-Yazar Cemal Taş’ın yaptığı panelde sanatçı Kemal Kahraman, konuşmacı olarak katıldı. Panele çok sayıda vatandaş katıldı.
Aleviliğin Alevilere rağmen anlatılamayacağını belirten Kemal Kahraman, “Aleviliğin kendine dair kaynakları ve Alevilerin kendi uygulamalarına bakılmadan Aleviliği anlayamayız. Gaxan’a girildiğinde sadece ev hanesi değil komşularla da dayanışma ayıdır. Bu ayda kimse aç kalmamalıdır. Hatta hayvanlar için bile o gün buğday kaynatılıp özel bir yem hazırlanıyor. Gaxan ayı içerisinde komşularla ve yoksullarla dayanışma, bütün canlıları düşünerek kimseyi aç bırakmama gibi önemli bir ritüel var. Alevi öğretisi teolojisiyle ve uygulamalarıyla birbirini tamamlayan mükemmel bir sistematik oluşturur. Xızır ayı dört haftaya yayılıyor ve her hafta bir bölgede yapılıyor. Xızır ayı ibadet aylarımızın en önemlisidir pirler taliplerini ziyaret ediyor, salı gününden itibaren köyümüze gelen pirimizle beraber oruç tutuyoruz perşembeyi cumaya bağlayan gecede bütün köy beraber cem tutar. Xızır ayında cem yapmanın sebebi de yeni yıla girerken eski yılın bütün günahlarından kurtulmaktır. Köyün bütün sorunları cemde hallolur, küs olanlar barıştırılır. Cemin amacı o yıl ki bütün haksızlıkları ve kavgaları aşmaktır. Bütün bu uygulamaların temel amacı yeni yıla hazırlanmaktır” dedi.
Gaxan ile başlayıp Xızır ve Hawtomal’da yapılanların yeni yılı karşılamaya dönük hazırlıklar olduğunu vurgulayan Kemal Kahraman, “Bu ritüellerin hepsinde hem fiziki hem de ruhen bir temizlik vardır. Gaxan, Xızır ve Hawtomal uygulamalarımız alemlerin yedi günde yaratılmasını temsil eder. Biz yeni yıla sanki alemler yeniden yaratılıyormuş gibi Gaxan ile başlayıp Xızır ve Hawtomal uygulamalarıyla yedi günde yaratılışı temsil eden anlayışla karşılarız. Son yüzyıllık süreçte Alevi uygulamalarının ve teolojisinin süratli bir şekilde çözüldüğü bir süreç olarak görmek lazım. Pirin talibiyle görüştüğü en önemli ay hala canlı duruyorken Gaxan ve Hawtomal uygulamaları folklorik uygulamalara dönüşmüş ve sanki inançla bir alakası yokmuş gibi bir çözülme süreci yaşanmış ama Gaxan, Xızır ve Hawtomal birbirinden ayrılmaz” diye konuştu.
HABER: KENAN KORKMAZ
