İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Nazif Yıldırım, Restorasyonu İl Özel İdaresi tarafından yapılan Ağuiçen Türbesini ziyaret etti.
Genel Sekreter Nazif Yıldırım, Restorasyon süreci ile ilgili yaptığı açıklamada; “Kültür Varlıklarını Koruma Erzurum Bölge Kurulu ile Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nden proje onaylarını aldıktan sonra İl Özel İdaresi tarafından ihale edilen Ağuiçen Türbesi Restorasyon işi, 04.12.2013 tarihinde yüklenici firmaya teslim edilmişti ancak mevsim şartları dolayı 15.04.2014 tarihinde işe başlayan firma mevcut sözleşme süresi içerisinde restorasyonu tamamladı. Yapılan çalışmalar işin başından sonuna kadar Sanat Tarihçimiz ve Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü personeli tarafından izlenmiş ve sonuçlandırılmıştır.Türbe alanında yer almadığı için restorasyon projesine dahil edilmeyen kurban kesim yeri ve çeşmenin çevre düzenleme işi ile türbenin çevresine çöp konteynırları yerleştiren Pertek Belediyesine teşekkür ederim.”
Restorasyon Süreci
Yapım tarihi ve banisi tam olarak bilinmemekle birlikte 13.Yüzyıl’a ait olduğu tahmin edilen Ağuiçen türbesi zaman içerisinde birçok onarım görmüş ve orijinal halinden uzaklaşmıştır. Ağuiçen Türbesi Kare planlı bir yapı olup iki bölümden oluşmakta olup, Dikdörtgen planlı giriş mekânı aynı zamanda kapalı bir avlu özelliği göstermekte ve bir şömine/ocak ihtiva etmektedir. Bu bölümden sonraki mezar odası ana mekân olup yine dikdörtgen planlıdır. Ağuiçen, eşi ve çocuğuna ait olduğu düşünülen üç adet mezarın bulunduğu bu kısımda düzgün kesme taştan yapılmış iki adet sivri kemer yer almaktadır. İki adet giriş kapısı kesme taş ve basık kemerle elde edilmiş, alınlığında bitkisel motifli süslemelere yer verilmiştir.”
İlk etapta çatı örtüsünün sökülmesiyle başlanan restorasyon işi, yapılan çalışmalarda beden ve iç duvar sıvaları döküldükçe duvarlardaki deformasyon ve öne doğru eğilmelerin tespit edilmesi sonucunda Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünün onayı ile moloz taşların sökülüp aslına uygun bir şekilde yeniden örülmesine karar verildi.
Özellikle giriş cephesindeki duvar, yer hizasına kadar sökülüp aslına uygun bir şekilde horasan harcıyla örüldü. Diğer duvarlarda da mevcut deformasyonlar göz önünde bulundurularak üst kısımlar sökülüp yeniden aslına uygun bir şekilde tamiratı yapıldı. Yapının aydınlatmasını sağlayan mazgal tipi pencereler de bu arada restore edilmiş oldu. Sökülmesine gerek duyulmayan kısımlarda derzler kazılıp horasan tip harçla yeniden derz dolgu yapılmıştır.
Bütün taş duvarlar ve kemerlerde, raspa ve basınçlı sıcak su marifetiyle yüzey temizliği yapılarak yapıdaki görsel canlılık yeniden elde edilmiştir. Yapının örtü sistemi çelik konstrüksiyon ile yeniden oluşturulup on iki köşeli bir külahla sonlandırılmıştır. Çelik imalatlar çam keresteden yapılan asma tavan ile gizlenmiştir. Bahçe duvarlarının üzeri küfeki taşından yapılan harpuşta ile örtülmüş, böylelikle sıcaklık değerlerinin sıfırın altına düştüğü kış mevsiminde duvarda oluşacak çatlamaların önüne geçilmiştir.
