HAWTEMAL
Her serre asma Marti de dı (2) hawtemali estê. Hawtemalo Qız (Qıc), Hawtemalo Pil. Hawtemalo Qıc hesabo khan ra her serre 07.03. dero, hesabê (pêmê) nıkaêni (hokmati) ra 20.03 dero. Hawtemalo Pil hesabo khan ra her serre 17ê Marti dero, pêmo nıkaên ra her serre 30ê Marti dero.
Qereçarseme asma Marti de çarsemeo verêno. Domani, cêni u ciamordi kıncanê xuyê newu kenê pay. Na roza nianêne de, dewu de jüyo ke Nuxriyê çêyi (domano tewr verên), sono, lêa şilane bırrneno, ano; a lêa şilane zerrê dı gılu de qılasneno ra, zerrê a şilane ra domanu, pilu (cêni u ciamordu) viarnêno pıro. Jü uşire cênê pê, danê mal u naxıri ro ke mal u naxır nêwes mebo. Desta sodıri rew ra, xona ke theyr u thur nıkıla xo ağwe ro nêda, verê her çi urzenê ra, sonê ağwe anê. Ağwe kenê domanu ro ke domani nêwes mebê, khul u rıskın meberê. Yanê, rısku ra, maraz ra, çımê dez ra u nêweşiyanê binu ra düri bımanê. Ağwe pızknenê axur u gomê mali ra, eke mal u naxır ki her nêweşiye ra düri bımano.
Hawtemalo Qıc ebe Newrozi ra yemê (hetê) dewanê Erzıngani u Tercani de jü roza. Taê 7 roji tae ki 9 roji roze cênê, gêrmi pozenê, kenê vıla. Asma Marti de mavênê 8 u 9ine de leglege desta sodıri yena. Xona ke moğırbeo, verg u kutıki ra pêsera nas nêbenê, leglege yena. Leglege paço sur ke ardo, ceng vejino. Eke sarê genımi ardo, a serre her çi bolo. Eke aste ard, nêweşiye vejina, mal u mul, insani gest de mırenê.
Zerrê dewu de, zerrê sarê ma de her kes nia zano; hesabo khan ra her serre 17.03. a roze ağwe kuna deru, endi nisanê usario. Manê xo uyo ke zımıstan sono, usar yeno. A roza peyêne 17.03. de ağwe gırênenê, zımıstani dıme ra erzenê. Serê hardi vora sıpiya, bınê hardi sajia sura. Endi germ bêro, zımıstan şêro.
Dar u ber mavênê 16 u 17 de letê sewe de yeno de (sezde). A roze hêniy voz danê (yanê, ağwe zaf yena). A roze dar u ber yeno de. Wertê daru de jü dare nêna de! A dare ki dara qerğaza. Sersevetê dae ki niaro: 16.03. de, yanê u sunde xona ke dar u ber nêamo de, mordemê uca ra vêreno ra. İ mordemi re xevere ama, lerza (ecelê) di biya, eke zaf lerze ra şêro. Hama jü thurıkê i mordemi beno, tenê gıran beno, ebe di (i thurıki) nêşkino çapık rae ra çip şêro. U mordem thurıkê xo erzeno ra dara qerğaze, vano, “na thurıkê mı bavokê (emanet) tüyo.” U mordem sono, beno letê sewe Dar u ber pêro yeno de, dara qerğaze nêna de, dar u ber pêro yeno de, benê berz, dara qerğaze nêna de, hini berz manena.
Dara qerğaze ra pers kerdo „çıra niama de?“ Dara qerğaze ki vato, „bavokê de mordemê mı sereo, wayirê xo hatan ke niama, bavokê (çiyê) xo nêguret, ez nêşkinane bêri de. Çıke na dina de her tewr (kêsıt) ra mordemi estê, theyr u thur esto, mordemê gunekari estê! Çiyo ke bavokê mıno; ez ke amane de, jü yeno na çiyo bavok cêno, beno. Hama wayirê xo ke ama, çiyê xo ke wast, ez se vajine? U tawi u mordem ama bavokê xo mı sero nêdi ke bıcêro, mı rê gunawa, di rê ki guneka.“
Coke ra her serre dar u ber pêro yeno de, dara qerğaze nina de. A dare rıvatanê i bavoki ra 17.03. (hesabo newe ra 30.03.) asma Marti de nêna de. Hal - mezalê dara qerğaze ki niaro.
Hawtemalo Pil de her kes mıradê xo wazeno. Jüyo ke cadê xo esto, u kes şikino pesewe/letê sewe de, cadê xo ser sono lewê dare de vındeno. Eke dari amay de, şikino paçê xo erzeno lızgê dare ser yan ki phezıkê dare ra gırê dero, yan ki cêni çitıke/leçega xo , ciamordi kulıke xo yanki puşiya xo erzeno ra ser. U tawi çı ke cad kerdo, jüyo ke bêgunao, yê di cadê xo yeno ca, caê xo vineno.
Ni dı roşanê (bayram) ma ki zaf hewlê. Welat de her kes şikino na dı roşanu cia bıkero, hama naê ke teveraê, i ki nae ra dıma şikinê ni dı rozu jü heşt de şên kerê. Nae ra dıma ma na roşananê xo şên kerime.
Mı be xo domananê xo de, di bi, xora zanıtêne. Hama uncia ki 01.02.2008 de maa mı Ejima, vıştüriya mı Zerde, piyê mı İmam, Vıstewrê mı Uşêni ra mı pers kerd, hini nust. Ejima u Zerde ra 2008 de 72 serri de bi. İmam be Uşêni ra ki (2008 de) 76 serri de bi.
Roşanê Hawtamali Sarê Ma re Şên u Weş Bo.
Roşanê Hawtemali Şarê Ma re Rındên u Rındekên Biaro.
Nustoğ: Heyder Şahin
