Kanser Kontrol Danışma Kurulu, Halk Sağlığı Müdürü Dr.Musa Şahin başkanlığında toplandı.
Toplantıya; Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Aydın Tütmez, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr. Hasan Çılgın, Radyoloji Uzmanı Uz. Dr. Hasan Köseoğlu, KETEM Sorumlu Hekimi Dr. Leyla İzdaş, TSM Hekimi Dr Ertuğrul Kaloğlu ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar Kanser Şube Müdürü Veli Mercan katıldı.
Kanserin önemli bir halk sağlığı sorununa dikkat çekildiği yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi: “ Günümüzde kanser önemli bir halk sağlığı sorunu olarak gündemdeki yerini korumaktadır. Sebebi bilinen ölüm vakalarında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada gelen kanser, öldürücülüğü yanında sakatlıklara sebep olmakta ve tedavisindeki yüksek maliyetler nedeniyle iş gücünde ve ülke ekonomisinde ağır kayıplara neden olmaktadır.Kanserle mücadele kapsamında toplumda farkındalık yaratılması ve toplum bilincinin geliştirilmesi kanserle mücadelede etkili yöntemlerin başında gelmektedir.
Özellikle kanser eylem planlarında;
* Obeziteden korunma,
* Tütün kontrolü,
* Dengeli beslenme,
* Fiziksel aktivite,
* Erken tanı ile önlenebilir kanserlerin tarama programlarına alınması ve uygulamaların başlatılması,
* Korunma odaklı, kanserle mücadele stratejilerin oluşturulması,
* Eğitim yoluyla halkın kanser hakkında bilgilendirilmesi, kanserden korunma, kanserin önlenmesi ve kanserde erken teşhis konularında bilinçlendirilmesi ve
* Kanser vakalarının erken evrelerde tespit edilmesine yönelik programların uygulanması önem arz etmektedir.
Aşağıda ilimizde kanser çalışmaları kapsamında yapılması gereken kararlar belirtilmiştir;
1) Tunceli ili İl Kanser Danışma Kurulunun 2014/1 nolu kurul kararları ile birlikte yeni alınan kararların uygulanmasına ;
2) Kanser konulu eğitimlere devam edilmesine ve etkin bir farkındalık yaratılması için eğitimlerin sadece kanser haftasıyla sınırlı kalmayıp düzenli aralıklarla yapılarak eğitimlerin sürekliliğinin sağlanmasına, her bir eğitimde sadece bir kanser türü konusuna değinilmesine ve eğitimlere sağlık personeli, diğer personel ve halkın katılımının sağlanmasına,
3) Sivil Toplum Kuruluşları arasında tüzüklerinde ve çalışma konularında kadın veya Kanser üzerine çalışma yürüten sivil toplum örgütleriyle ortak hareket edilerek halka ulaşmak amacıyla sivil toplum örgütü üyeleriyle birlikte çalışılmasına ve ilimizde hizmet veren KAMER, ANAFATMA KADIN DERNEĞİ, BELEDİYE KADIN DANIŞMA MERKEZİ vb. kuruluşlarla iletişime geçilerek düzenlenecek olan etkinliklere katılımlarının sağlanmasına,
4) İlimizde faaliyet gösteren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM)’nin aktif olarak faaliyetini sürdürebilmesi için İlimiz merkezi ve ilçelerimizde bulunan Aile Hekimlikleri ile koordineli olarak çalışılarak kanserin erken teşhisi ve kansere erken evrede müdahale edebilmek amacıyla 50-70 yaş arası tüm vatandaşlarımızın kolorektal, 30-70 yaş arası kadın vatandaşlarımızın ise serviks ve meme kanseri taramaları için ilimiz KETEM’ e yönlendirilmesine, gerek görülmesi durumunda bu yaş gruplarının daha aşağı ve yukarı yönde revize edilerek taramaların yapılmasına,
* İlçe ve köylerde ikamet eden vatandaşlarımızın ulaşım sıkıntılarının giderilmesi bakımından müdürlüğümüz tarafından ulaşımının sağlanmasını;
* İlimiz KETEM’ de bulunan mamografi cihazına eklenen CR sistemi dijital olarak olusturulan görüntünün Tunceli Devlet Hastanesi ve ya başka bir merkezde görüntülenmesini sağlayan PACK sisteminin kurulumunun Tunceli Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından yerine getirilmesine;
* Meme kanseri teşhisinin sağlıklı yapılabilmesi için mamografi ve meme ultrasonografinin karsılaştırmalı değerlendirilmesi amacıyla Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından USG Cihazının KETEM ’ e getirilmesi veya hastanede görevli olan radyoloji uzmanlarıyla irtibata geçilerek mamografisi çekilen bayanların meme ultrasonografisi için hastane ile koordineli çalışılmasına;
5) Mide kanserlerinin artmasına yol açan aşırı tuz tüketiminin önlenmesine, günlük tuz tüketiminin 5 gr. ile sınırlandırılması için halkımızın bilgi düzeyinin arttırılmasına, konu hakkında Fırıncılar Odası ile Esnaf ve Sanatkârlar Odası temsilcileriyle birlikte hareket edilmesine ve halkımızın aşırı tuz tüketimin zararları konusunda bilinçlendirilmesine,
6) Aile hekimlerinin bölgelerindeki kanser hastalarına ait olarak tutmuş oldukları kayıtların düzenlenip derlenmesine ve kanser hastalarının iletişim bilgilerinin güncellenmesine, kanser hastalarının özel olarak takiplerinin yapılarak ilgili uzman hekimlerle iletişime geçilmesine, Kanser Tarama Programı modülü olarak kullanılan Halk Sağlığı Bilgi Sisteminin faaliyete geçirilerek Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ve Aile Hekimi Bilgi Yönetim Sistemi ile entegre edilmesine ;
7) Halkımızın kanser hakkında bilinçlendirilmesi için;
* Radyo programlarının yapılmasına,
* Kanser ile ilgili afiş ve posterlerin vatandaşlarımızın görebilecekleri yerlere asılmasına ve kanser ile ilgili broşürlerin vatandaşlarımıza dağıtılmasına,
* Vatandaşlarımızın yoğun olarak bulundukları yerlerde kanser ile ilgili stantlar açılarak halkımızın kanser hakkında bilgilendirilmesine, vatandaşlarımıza kanser ile ilgili eğitici broşürlerin dağıtılmasına ve kanser taramalarını yaptırmaları amacıyla ilimiz KETEM’ e yönlendirilmelerine,
* Kanser ile ilgili risk faktörlerinin vatandaşlarımıza anlatılmasına,
* Kanserin önlenebilir bir hastalık olduğu konusunda vatandaşlarımızın bilgilendirilmesine, Kanserden korunmak amacıyla alınacak tedbirlerin eğitim, seminer ve toplantılarda dile getirilmesine ayrıca kanserden korunma yöntemleri hakkında halkın bilinçlendirilmesine,
* Kanser taramalarının özendirilmesi amacıyla Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından hediye benzeri malzemelerin dağıtılmasına,
Kanserden Korunma amacıyla alınacak tedbirler;
* Güneş ışığının zararlı etkilerinden korunulması,
* Düzenli olarak egzersiz yapılması,
* Yüksek kalorili diyet ve katkı maddelerinden uzak durulması,
* Çalışma ortamlarındaki zararlı maddelerden korunulması,
* Alkol ve sigaradan uzak durulması,
* Anne karnındaki bebeklerin ilaç, kimyasal madde, toksinler veya radyasyondan korunmaları,
* Böcek ilacı ve tarımsal ilaçlardan uzak durulması,
* Gereksiz radyolojik tetkiklerinden kaçınılması ve
* Gereksiz ilaç kullanımınından kaçınılması.
8) Tüm TSM’lerin merkezlerine bağlı nüfusa yapılması gereken Meme Kanseri, Serviks Kanseri ve Kolorektal Kanseri taramaları ile ilgili olarak Halk Sağlığı Müdürlüğümüz tarafından planlanmış sayıları gösteren Tablo ve Tarama Programları Ulusal Standartları çizelgesine uymalarına,
9) Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) tarafından Meme, Serviks, Kolorektal ve diğer Kanser türleri hakkında halkın bilinçlendirilmesi çalışmaları kapsamında sağlık personeline ve halka yönelik çeşitli eğitimler düzenlenmesine,
10) KETEM dışında TSM ve Aile Hekimliklerinde HPV, smear ve GGT taramalarının yapılmasına ,
11) Kanser tanısı il dışında konulan kişi bildirimlerinin ilgili TSM tarafından yapılarak takiplerinin yapılmasına,
12) Tunceli ilinde aktif kanser kayıtçılığının yürütülmesi için personel eğitimlerinin Halk Sağlığı Müdürlüğü organizasyonunda yapılarak, ilin kanser verilerinin çıkarılmasının sağlanmasına;
13)Tunceli Devlet Hastanesinde kanser tanısı konulan kişilerin sisteme girişlerinin yapılarak kayıt altına alınabilmesi için kanser kayıtçısı olarak görevlendirilen personel tarafından aylık olarak uzman hekimler ile irtibata geçilerek kanser vakasının sorgulanması, kanser vakasının olması durumunda kanser kayıtçısı tarafından sisteme girişinin sağlanmasına ve Halk Sağlığı Müdürlüğüne bildirimlerinin yapılmasına karar verilmiştir. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı tarafından Türkiye genelinde illerin hedef nüfusları dikkate alınarak yapmış olduğu haftalık değerlendirme sonucunda; Tunceli, Rahim ağzı kanseri taramasında alınan HPV testi sayısına ve Kolorektal kanser taramasına göre ilk üç il arasına girmiştir. Kanser tarama sayılarının artırılmasında özverili çalışan personelimize teşekkür ederiz.”
