İstanbul'un sonu gösterimde VİDEO

980 yılında, yani ilk metropolitan ölçekli İstanbul planı yapıldığında kentin coğrafyasında en fazla 5 milyon kişinin sağlıklı ve insanca yaşayabileceği tespiti yapılıyordu Bugün kent nüfusu 15 milyon Böyle devam ederse 15 sene sonra 25 milyon olacakHT CUMARTESİ / ELİF KEYFerhan Şensoy'un oyunuydu Adı İstanbul'u Satıyorum Fatih Sultan Mehmet rolündeki Münir Özkul'un da repliğiydi Korkarım ki İstanbul'u yeniden fethetmem gerek diyordu İstanbul'u tarihiyle pazarlayan adam Bir tane alana bir tane bedava, hepinize göre değişik İstanbullarım var, gerekirse yakarak satıyorum, annesiyle, tarihiyle birlikte diye çalıp söylüyordu İstanbul'un nasıl satıldığının; bir mega kentin, İstanbul'u nefes alınamaz hale getiren sistemin filmi yapıldı Bu film hiç alışık olmadığınız türden, hiç de görmek istemeyeceğiniz B İstanbul'u anlatıyor Film Ucu olmayan bu şehir sonunda hepimizi yutacak diye başlıyor Zira İstanbul'daki ekolojik eşikler, nüfus eşikleri, ekonomik eşikleri çoktan aştık ve filmin sorusu da şu Peki bunun sonu nereye gidecek? FİLMİN KÜNYESİ VE FRAGMANI İÇİN TIKLAYINÖDÜLLÜ BELGESELEkümenopolis 1967'de Yunanlı şehir plancısı Constantinos Doxiadis tarafından ortaya atılan, günümüzün kentleşme ve nüfus artışı hızları göz önüne alındığında, gelecekte dünyadaki bütün kentleşmiş alanların ve megapollerin kuşaklar halinde birbirleriyle birleşeceği ve tek bir şehir oluşturacağı fikrini temsil eden bir terim Polis şehir demek Büyüğü Metropolis, daha büyüğü Megapolis Skalanın en tepesindeyse kâbus ve korku şehri Ekümenopolis var Kanserli bir kentin tarifiyse şu Nüfusu 30 milyonlara dayanmış, her tarafıbetonlanmış, havası, yeşili, suyu tükenmiş, yaşanması çile olan, hastalanmış Saraybosna Film Festivali'nden İnsan Hakları Ödülü'yle dönen, SİYAD En İyi Belgesel ödüllü Ekümenopolis Ucu Olmayan Şehir, İstanbul'u bitiren sistemin ilmek ilmek nasıl örüldüğünü anlatıyor1980 yılında, yani ilk metropolitan ölçekli İstanbul planı yapıldığında kentin coğrafyasında en fazla 5 milyon kişinin sağlıklı ve insanca yaşayabileceği tespiti yapılıyordu Bugün kent nüfusu 15 milyon Böyle devam ederse 15 sene sonra 25 milyon olacak Yani coğrafyasının kaldırabileceğinin 5 katı Kontrolsüz kentleşmenin en büyük örneklerinden biri olan İstanbul'da adına Kentsel dönüşüm denen projeler, yüzlerce yıllık mahalleleri yerlebir ediyor Kent bir tarafta Bolu'nun, öteki tarafta bütün Trakya'nın suyunu çekiyor Kuzey ormanları gözle görülür şekilde tahrip olurken 3'üncü köprü ve Kuzey İstanbul projeleri son kalan orman ve su havzalarını tehdit ediyorKİTLESEL FONLAMAYLA ÇEKİLDİÇarpıcı görselleriyle Kentsel dönüşümü, küresel kent iddiasını, yaklaşan emlak krizini, TOKİ'nin icraatlarını, mahalleleri, AVM'leri, ormanları, Marmaray projesini, gökdelenleri, yani İstanbul'u mercek altına alan Ekümenopolis; Ali Ağaoğlu'dan, Ayazma sakinlerine, mimar Oktay Ekinci'den şehir planlamacısı Mücella Yapıcı'ya ve ekonomist Mustafa Sönmez'e kadar pek çok önemli isme yer veriyor Dünyada ve Türkiye'de birçok film festivalinde, üniversitede, mahallede ve BM Habitat Ajansı gibi kentleşme üzerine birçok sempozyumda gösterilen yapımın yönetmenliğini İmre Azem, yapımcılığını Gaye Günay üstleniyor Türkiye'de ilk defa kitlesel fonlama (crowd-funding) yöntemiyle, yani filmin samimiyetine ve niteliğine inanan insanların bireysel katkılarıyla dağıtımı gerçekleştirilen eser, belgesel sinemanın etkisi üzerine de çarpıcı bir örnek teşkil ediyor Filmin animasyonları, grafikleri ve müzikleriyle İstanbul'a yeniden bir tepeden bakacaksınız; bu İstanbul'u sevip sevmeyeceğiniz ise size kalmış Lakin filmi seyrettikten sonra bu çarpıklığa belki seyirci kalmamak hepimizin elindeYönetmeni İmre Azem anlatıyorİmre Azem, bir şehir plancısı, mimar ya da aktivist değil Ancak insanların yaşadığı şehirle ilgili söz söylemesi gerektiğine inanıyor Ekümenopolis 1980'lerde başlayan neoliberal dalganın, finans-kapital merkezli yeni nesil kapitalizmin şehirlerimize biçtiği rolle başlıyor ve devamında konunun uzmanları ve taraflarının röportajlarıyla birlikte zengin bir canlandırma ve görsel malzeme sunuyor Özellike gündemde önemli yer teşkil eden 3 köprünün ne olduğunu, neye hizmet ettiğini, ve bundan etkilenecek büyük kitlelerin başına neler gelebileceğini hayli aydınlatıcı ve bir yandan da şok edici gerçeklerle anlatıyor Ekümenopolis projesi 25 yıllık bir çalışmanın ürünü Film, izleyenlerin projemefoncom adlı site üzerinden toparladıkları maddi destekle Ankara'da Kızılırmak Sinemaları ve İstanbul Beyoğlu Majestik'te vizyona giriyor Azem, şehir planlamasının en önemli insan haklarından biri olduğunu, Dünya Sağlık Örgütü'nün şehir planlamasını insan sağlığı için bir numaralı etken olarak ilan ettiğini anlatıyor Türkiye'de belediye başkanlarının trafiğe yeni katılan araba sayısıyla övündüğünü belirten Azem, ulaşımın kentlerin en büyük sorunlarından biri olduğunu söylüyor