Halkların Demokratik Partisi (HDP) Dersim Milletvekili Alican Önlü, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine nüfusu 84 bin 660 kişiye düşen Dersim’deki göçe ilişkin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
TÜİK’in 4 Şubat 2020 tarihi itibariyle Türkiye’nin nüfusunu 83 milyon 154 bin 997 olarak açıklamasının ardından Yüksek Seçim Kurulu (YSK) illerin milletvekili sayısını yeniden düzenlediğini hatırlatan Önlü, soru önergesinde, yapılan dağılama göre Dersim’in 2 olan milletvekili sayısının bire düşürüldüğüne işaret etti.
“Bir zamanlar Kığı, Tercan, Kemah ve güney batıda Keban’a kadar uzanan sınırlarıyla geniş bir alanda yer tutan Dersim, günümüzde Türkiye’nin en küçük ili olarak yer almakta ve en fazla göç veren illerden biri olarak yer almaktadır” diyen Önlü, şunları kaydetti:
“1938 Dersim Tertelesi, sonrasında zorunlu iskan politikaları, 1990’lı yıllarda bir devlet politikası olarak yürütülen köy boşaltmaları, yayla ve mera yasakları, orman yangınları, mayınlı araziler, ekonomik ve sosyal yatırımların yapılmaması sonucu Dersim bilinçli bir şekilde insansızlaştırılmak istenmiş ve bu politikalar kısmen başarılı olmuştur. Günümüzde hala devam eden bu politikalar sonucu kent kışlaya çevrilmekte, Dersim doğası HES’lerle, maden ocaklarıyla talan edilmekte, dili, inancı ve kültürü asimile edilmek istenmektedir. Dersim halkı sosyal yatırımlardan, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerden yeterince yararlanamamaktadır. Tüm bunlardan dolayı 1990 yılında 133.140 bin olan Dersim nüfusu TÜİK’in açıkladığı son rakamlara göre 84 bin 660 kişi olarak belirlenmiş ve Dersim Türkiye’nin en az nüfusa sahip olan ili konumuna getirilmiştir. Doğası, dili, kültürü ve inancı büyük bir kuşatma altında olan Dersim’in son olarak vekil sayısı 1’e düşürülerek siyasi iradesi de elinden alınmaktadır.”
Önlü, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
* Dersim halkı neden göç etmek durumunda kalmaktadır? Bu göçler isteğe bağlı mı gerçekleşmekte yoksa Dersim halkı göçe mi zorlanmaktadır?
* Dersim halkının göç etmesine neden olan siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel nedenler nelerdir?
* Dersim’de yaşanan göçler ve nüfus azalmasına karşı hangi önlemler alınmaktadır? Dersim’in nüfusunun yeniden artması adına herhangi bir çalışmanız var mıdır? Var ise bu çalışmalar nelerdir?
* Tarlasını ekip biçemeyen, yaylasına çıkmayan, mal ve can güvenliği olmayan köylülerin sorunlarının giderilmesi adına herhangi bir çalışmanız var mıdır?
* Köy okullarının yeniden eğitime açılması adına bir çalışmanız var mıdır?
* Dersim’in ilçelerinde bulunan uzman doktor azlığı ve köylerinde sağlık ocağı eksikliğini gidermek adına bir çalışma yürütülmekte midir?
* Vekil sayısının düşürülmesi bir irade gaspı mıdır? Bu uygulama tekçiliğe neden olmaz mı?
