Önlü, “Dersim halkı için tarihsel, inançsal ve kültürel öneme sahip bir alanı turizme açmakla ne amaçlanmaktadır?” dedi.
Dersim’in Kürt Alevi halkının kutsal inanç mekanlarından biri olan ve Çewres Çime (Kırk Göze) olarak da adlandırılan Halvori Gözeleri’nin aynı zamanda Dersim 37-38 katliamından dolayı tarihsel bir öneme sahip olduğunu belirten Halkların Demokratik Partisi Dersim Milletvekili Alican Önlü, Halvori Gözeleri’ne otel açılacağı söylemlerini Meclise taşıyarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
“HALVORİ, DERSİM HALKININ TARİHSEL HAFIZASIDIR”
Önlü, önergede şunları kaydetti:
“Halvori gözeleri 37-38 soykırımında Seyit Rıza önderliğinde, Dersim aşiret reislerinin toplanıp ortak hareket etme kararı aldıkları yerdir. Sınırları içerisinde üç tane ziyaret bulunan mekan aynı zamanda 37-38’de Dersim halkının kadın, yaşlı, çocuk demeden kurşuna dizildiği ve katledildiği yerdir. Yine 37-38 soykırımında Dersim’in onurlu kadınlarının, tecavüze uğramamak için uçurumlardan kendilerini attıkları yerdir. Dersim halkının tarihsel hafızasıdır Halvori. Son zamanlarda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü XV. Bölge Müdürlüğü tarafından Halvori Gözeleri’nin turizme açılacağı ve bunun için de bungalov ev tipi otel işletmeciliği için resmî süreç başlatıldığına yönelik ciddi iddialar ortaya atılmaktadır. Dersim doğası uzun zamandır ‘güvenlik’ amaçlı yapılan ve yapılması planlanan baraj ve HES projeleriyle, orman yangınlarıyla, maden ve taş ocaklarıyla, özel güvelik bölgeleriyle büyük bir saldırı altındadır. Son yıllarda da özel olarak görevlendirilmiş Vali tarafından turizm ve huzur şehri aldatmacası altında asimilasyon ve kimliksizleştirme politikaları uygulanmaktadır. Ana Fatma Köprüsü’ne kendi adını veren, kendisine bağlı gri dedelerce Xızır olarak anılan bu Vali, Dersim dağlarına ‘Ne Mutlu Türküm Diyene’ yazdırarak 90’ların inkar ve asimilasyon politikalarının günümüzdeki uygulayıcısı konumundadır. Son olarak turizm adı altında bu projeyle Dersim halkının tarihsel hafızası silinmek istenmekte, doğayla bütünleşmiş inançsal ve kültürel mirası yok edilmek istenmektedir. Bu projenin de Vali ve AKP’nin ortak projesi olduğu çok açıktır. Nerede Dersim halkına ait bir değer varsa onu yok etmek için bu kişiler çalışmaktadır. Şimdi de bu grup gözünü Halvori gözelerine dikmiştir.”
“TARİHSEL, İNANÇSAL VE KÜLTÜREL BİR ALANI TURİZME AÇMAKLA NE AMAÇLANIYOR?”
“Munzur Vadisi ve Halvori gözelerine yapılacak herhangi bir tesis ya da otel doğal yaşama geri dönüşü olmayan zararlar verecektir. Dersim’de bulunan siyasi partiler, sivil toplum örgütleri, meslek odaları ve Dersim halkının hiçbir şekilde onayı olmayan bu projelerin ısrarla dayatılması ve yapılması hukuka, akla ve vicdana aykırıdır” diyen Önlü, bakanlığa şu soruları yöneltti:
“Munzur Vadisi Milli Park alanı içerisinde yer alan ve Dersim’in Kürt Alevi halkının inanç ve ziyaret yeri olan Halvori Gözeleri’nin turizme açılacağı iddiaları doğru mudur?
Dersim halkı için tarihsel, inançsal ve kültürel öneme sahip bir alanı turizme açmakla ne amaçlanmaktadır?
Yapılması planlanan tesisle ilgili Dersim halkının rızası ve oluru alınmış mıdır? Bu konuda herhangi bir çalışma yapılmış mıdır?
Halvori Gözeleri’ne yapılması planlanan tesis için ÇED raporu hazırlanmış mıdır?
Planlanan tesis için sivil toplum örgütleri, meslek odaları ve yerel yönetimlerle görüşme yapılmış mıdır?
2872 sayılı Millî Parklar Kanunu ile Millî Parklar Yönetmeliğine göre Mutlak Koruma Zonu’nda bulunan Halvori Gözeleri’ne yapılması planlanan bungalow tipi evler için gerekli yasal izinler kim tarafından, ne zaman alınmıştır?
Birleşmiş Milletler Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi hükümlerine göre koruma altında bulunan alana yapılması planlanan tesisin doğal yaşama vereceği zararlar araştırılmış mıdır? Bu konuda hangi çalışmalar yapılmıştır?
Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre de bölgenin doğal peyzajının korunması esastır. Bu amaçla bölgede yapılması planlanan tesisinin doğal peyzaja vereceği zararlara yönelik ne tür önlemler alınmaktadır?
Bölgede Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi bulunmadığından insan kaynaklı atıklar nereye atılacaktır? İnsan kaynaklı atıkların toprak ve suya karışmasına ilişkin hangi önlemler alınacaktır? 2872 sayılı Çevre Kanunu’na aykırı yapılacak işlemlerin takipçisi olacak mısınız?
Dersim halkının kutsalı olan Ana Fatma’ya yapılan köprüye kendi ismini veren, gri dedelerce kendini Xızır’la eş tutan, Kürt Alevilerin yoğunlukta yaşadığı Dersim’in dağlarına ‘Ne Mutlu Türkün Diyene’ yazarak bunu sosyal medyada paylaşan, inkar ve asimilasyon politikalarının yürütücüsü konumundaki Vali, Dersim’e özel bir amaç için mi gönderilmiştir?”
