Pülümür Vadisi’nde yapımı planlanan 2 Regülatör ve 1 Hidroelektrik Santrali (HES) için ÇED süreci sonlandırıldı.
Karar, gerek Tuncelililer gerekse de yörede yaşayan köylüler tarafından sevinçle karşılandı.
Karar, Markasor (Dokuzkaya) Köyü Deresi’nin bulunduğu alanda düzenlenen basın açıklamasıyla yöre köylüleriyle paylaşıldı.
Açıklamada konuşan Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi Üyesi Barış Yıldırım, Pülümür Vadisi boyunca planlanan regülatör ve kanal tipi HES’ler bulunduğunu söyledi.
Pülümür Regülatörü1, 2 ve HES için açıklama yaptıklarını dile getiren Yıldırım, “Dokuzkaya Deresi’nin Pülümür Çayıyla birleştiği noktadan Pülümür’e doğru 6,5 kilometre yukarıdan alınan su yaklaşık 12,5 kilometre boyunca enerji tüneli vasıtasıyla enerji santraline verilecekti. Bu gerçekleşmiş olsaydı 12,5 kilometre boyunca su akmayacaktı. Suyun yüzde 10’u bırakılacaktı. Buradaki vadi ekosistemi tamamen yok olacaktı. Yine Dokuzkaya Deresi’nin Pülümür Çayı ile birleştiği noktada Regülatör inşa edilecekti. Bu da Dokuzkaya Vadisi’nin ekosistemini yok edecekti. Bu projelerin hayata geçirilmesi endemik fauna ve florayı yok olma tehlikesiyle yüz yüze bırakacaktı. Bunlar yıkım projeleriydi. Regülatör ve HES’lerin düşünüldüğü alanlarda yöre halkının ibadet ve tapınma alanları; ziyaretgahları var. Bunlar da ağır şekilde zedelenecekti” dedi.
Açıklamasında ÇED sürecine de değinen Yıldırım, “Bu süreç sonlandırıldı. Bunu bir müjde olarak Dersim Halkıyla paylaşıyoruz. ÇED sürecinin sonlandırılması projenin hayata geçirilemeyeceği anlamına geliyor” diye konuştu.
Yıldırım, Türkiye Cumhuriyet Devleti’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ile halkın iradesine saygı duyması gerektiğini de sözlerine ekledi.
SÜREÇ NASIL İŞLEMİŞTİ?
Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi Üyesi Barış Yıldırım, 2014 yılının Mart ayında Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne bilgi edinme kapsamında başvuruda bulunarak, Pülümür Çayı üzerinde yapımı planlanan Pülümür Regülatörü ve HES projesi ile ilgili Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği kapsamında tesis edilen son işlem ile karara dayanarak bilgi, belge ve projenin ÇED Yönetmeliği kapsamındaki aşaması hakkında bilgi verilmesini talep etti.
Başvuruya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Müdürlüğü tarafından Genel Müdür M. Mustafa Satılmış imzasıyla verilen yanıtta, “Yaptırılan inceleme neticesinde söz konusu alanın 21.07.1966 tarihli ve 4/7159 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 30.07.1966 tarihinde Muhafaza Ormanı olarak tefrik edilen yerlerden olduğunun tespit edildiği, bu yerlerin meyilli araziler olduğu, düşün bonitetli, arazi yapısının tamamen taşlık ve kayalık yapıda olduğu, çok geniş ve çeşitli flora ve faunadan oluştuğu, kapalılığın genellikle 3, çığ sebebiyle heyelana maraz kalan yerlerden olduğu, bu nedenle “Pülümür Regülatörü ve HES (Kurulu gücü 29MWm/28,7MWe) Kırma-Eleme Tesisi ve Beton Santrali Dahil” projesinin yapılmasının planlandığı alanın korumaya alınarak ancak teknik ve silvikültür müdahalelerle bu meşcerelerin istekleri doğrultusunda müdahale edilmesi, söz konusu alanların muhafaza ormanları şeklinden başka herhangi bir uygulamaya tabi tutulmaması gerektiği ve ÇED süreci içinde ÇED olumlu Belgesi verilmesinin uygun bulunulmadığı belirtilmiştir.
Bu aşamada, “Pülümür Regülatörü ve HES (Kurulu gücü 29MWm/28,7 MWe) Kırma-Eleme Tesisi ve Beton Santrali Dahil” projesine ilişkin ÇED Raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu 1. Toplantısında Komisyon tarafından ÇED Yönetmeliğinin 12. Maddesi 6. Bendi gereğince ÇED süreci durdurulan proje için eksiklikler tamamlanmadan veya gerekli düzeltmeler yapılmadan komisyon çalışmalarına devam edemez. Bu aşamada söz konusu projeye ait ÇED Raporunun Firmaya iade edilerek ÇED sürecin sonlandırılmıştır” ifadelerine yer verildi.