Yabancı analistlerden seçim yorumu

Ian LesserGerman Marshall FundBu oranlar benim için sürpriz olmadı Bütün partiler bu sonuçlarda kendilerini yüreklendirecek bir şey bulacaktır Ak Parti’nin oyları beklenenin üzerinde oldu, CHP geçen seçimdekinden daha fazla oy aldı, MHP barajı geçti Öte yandan Ak Parti’nin 330 ve üzeri sandalye almasından endişe edenler de rahat bir nefes aldı HABER Erdoğan'ın zaferi dünya medyasında Anayasa değişikliği sürecinde Ak Parti referanduma gidebilmek için meclisteki bağımsızların desteğini almak isteyecektir  Ak Parti’nin iç siyasete yönelik bir ajanda yürütmeyi tercih edeceğini düşünüyorum ancak Türkiye’nin sınırlarında yaşanan kriz bu koşullar altında bile Ak Parti için dikkat dağıtıcı olacak HABER Liderler Erdoğan'ı kutladı Türkiye-Avrupa Birliği ve Türkiye-ABD ilişkileri açısından bakarsak, bu ülkelerdeki gözlemcilerin hazırlıklı olduğunu söyleyebilirim Burada asıl soru seçim sonuçlarıyla kendine güveni artan Ak Parti ABD ve AB’yle daha yakın bir ilişki mi geliştirecek, yoksa eskisinden de bağımsız bir dış politika mı sürdürecek? Ben ilkini daha güçlü bir olasılık olarak görüyorum Türkiye, Batı’yla daha koordineli bir dış politika yürütecek Özellikle AB konusunda adaylık sürecinde doğrudan bir ilerleme olmasa bile daha yakın bir dönem bizi bekliyorOrtadoğu’daki durum ise Türkiye’nin tek başına karşısında durması için çok zor İran, Ortadoğu barış sürecindeki tıkanma ve özellikle de Suriye’de sürmekte olan kriz Türkiye için sığınmacılar krizini ve bazı güvenlik çıkarımlarını beraberinde getiriyor Türkiye’nin bunlarla tek başına karşı karşıya kalmak istemeyeceğini düşünüyorumBeni en çok şaşırtan şeylerden biri de seçim öncesi süreçte dışarıdan Türkiye’ye gösterilen ilgi oldu Bu da bize özellikle Batı’nın her zaman her konuda uzlaşma halinde olmasa bile Türkiye’yi bir ortak olarak gördüğünü gösterdiKatinka BaryschCenter for European ReformAk Parti'nin oylarını artırması partinin bundan sonra daha da kendine güvenli bir siyaset izlemesinin önünü açacaktır Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın partisi güçlendikçe giderek kapsayıcı olmayan bir politika benimsiyor ve fikir birliği sağlamaya çalışmaktan uzaklaşıyor Bu sonuçların demokrasi açısından tehlikeli olabileceğini düşünüyorumTürkiye'nin giderek daha fazla bölünmeye gitmesi de ayrıca tehlikeli bir durum Erdoğan'ın tüm toplumu kapsayan bir dil kullanması ve muhalefetle görüşmesi gerek Buna karşın AKP'nin sandalye sayısının azalması anayasa değişikliği konusunda kritik öneme sahip CHP ise çok geleneksel ve kapsayıcı bir kampanya yürütmedi, azınlık hakları ve ekonomiye yeterince değinmediWolfango PiccoliEurasia GroupBu oranlar, CHP’nin artan gücüne ve Güneydoğu Anadolu’daki yabancılaşan seçmenin tepkisine rağmen Ak Parti için önemli bir zafer Ak Parti hem mecliste üst üste üçüncü dönemini kazandı hem de 2002 ve 2007 seçimlerine kıyasla oy sayısını artırdı Kendilerinden çok memnun olduklarını düşünüyorumPiyasalar açısından da bakılırsa bu elde edilebilecek en iyi sonuç oldu Ak Parti’nin elde ettiği güçlü çoğunluk devamlılık anlamına geliyor ancak ezici bir çoğunluk olmaması da partinin anayasa değişikliğini hayata geçirmeye kararlı olması durumunda bazı tavizler vermek zorunda kalacağı anlamına geliyor Bu oy oranı Ak Parti’nin ekonomiye özellikle de büyümekte olan cari açığa odaklanmasına izin verecektir Öte yandan CHP de her zamanki kalelerinin dışında birçok yerde önemli oranda oy elde ettiMarco VicenzinoGlobal Strategy ProjectBeklenmedik bir sonuç değil ABD dış politikası bu sonuca hazırlıklıydı ABD'nin başta Ortadoğu ve Suriye'deki insani kriz konuları olmak üzere ortak stratejik çıkarları için Türkiye'yle tam bir işbirliğine gitmesi gerekiyorSuriye krizinde baş aktör Türkiye Diplomatik girişimde bulunması gereken ülke de o Uluslararası kamuoyu Türkiye'ye bu konuda yardımcı olmalı ve bu krizin çözümü için gerekli tüm kaynakları sağlamalı Türkiye, ABD'nin Ortadoğu politikası açısından çok önemli bir müttefik Türkiye'nin desteği olmadan ABD daha büyük zorluklarla karşılaşırBağımsız Kürt adayların meclise girmesi önemli Kürt meselesi ciddi bir konu Ve bu sorunu kendi içinde izleyeceği uzlaşma süreci sonucunda sadece Türkiye çözebilir ABD ve uluslararası kamuoyu sadece kapalı kapılar ardında tavsiyede bulunabilir Stephen KinzerBoston UniversityBu sonuçlar beni şaşırtmadı ancak bu tablonun Türk demokrasisi için bir zafer olduğunu söyleyebilirim Özellikle de Türkiye’nin komşularının demokrasi yoksunluğu dolayısıyla büyük bir kriz dönemde bu çok önemli bir sonuç Dünyanın bu bölgesinde demokrasi olasılığını göstermesi açısından çok önemli bir sonuçBu seçimde Türk halkı Ak Parti’ye bir dönem daha ülkeyi yönetme yetkisi verdi ancak bununla birlikte bir de mesaj gönderdi Yeni anayasayı uzlaşmayla oluşturun Türkiye’nin yeni anayasası farklı grupların anlaşmalarının ürünü olacakErdoğan aynı zamanda iç politikadaki bazı engelleri de çözme fırsatı elde edecek Türk halkını uzlaşmaya açık olduğu konusunda ikna etme fırsatına da sahip olacak Siyasetçilerin söylemleri Türkiye’deki kutuplaşmaya katkıda bulunmuştu Bu sonuçlarla Türkiye’de siyaset daha uzlaşmacı bir hal alacakTürkiye’nin şu an karşı karşıya olduğu dış politika meseleleri temelde ABD ya da AB’yle ilgili değil Türkiye’nin önümüzdeki 10 yıl için çözmesi gereken üç sorun var Birincisi Kıbrıs sorunu, ikincisi Ermenistan’la yaşanan açmazdan çıkılması, üçüncüsü de İsrail’le ilişkilerin yeniden kurulması Bu Ortadoğu için çok önemliDimitar BechevEuropean Council of Foreign RelationsAk Parti’nin 330 sandalyenin altında kalması bence olabilecek en iyi senaryo oldu Çünkü böylece anayasa değişiklikleri için Ak Parti’nin bazı tavizler vermesi gerekecek Hatta 367 ve üzeri sandalye alması durumunda beklendiği üzere anayasayı doğrudan değiştirip başkanlık sistemini getiremeyecekKürt sorununun çözümü birincil öncelik oldu Seçim kampanyaları sırasında herkes anayasa değişikliğinden bahsetti ancak hiç kimse değişiklik teklifini masaya koymadı Hiç kimse değişiklik derken neyi kastettiğini belirtmedi Dolayısıyla asıl ilginç gelişmeler seçimlerden sonra yaşanacak Dış politika açısından önemli bir değişim beklemiyorum Türkiye için en büyük mesele bugün Suriye’dir Erdoğan en sonunda Esad’a sert eleştiriler yöneltmek zorunda kaldı Bugüne kadar Esad rejimi üzerindeki etkilerini abartmışlardı Ancak son dönemde Türkiye’de kamuoyu da rejime muhalif oldu Suriye, Türkiye’nin diyalog politikasını sürdürmesinin ne kadar zor olduğunu gösteriyorABD'de Carnegie Endowment adlı düşünce kuruluşunda görev yapan Türkiye uzmanı Henri Barkey, AK Parti'nin yüzde 50 civarında oy almasına rağmen parlamentodaki sandalye sayısının düştüğünü belirterek, ''Aslında bu iyi bir durum, çünkü daha fazla uzlaşıya doğru gidilecek'' dediHenri Barkey, seçim sonuçlarını değerlendirirken, CHP'nin aldığı sonucun ''biraz hayal kırıklığı yarattığını'' söyledi Seçimler öncesinde CHP'nin yüzde 30'lara varan oranlarda yüksek puan alacağının konuşulduğunu belirten Barkey, bunda CHP'nin ''Ergenekon Davası''nda yargılanan kişileri partisinden milletvekili adayı göstermesinin etkili olduğu yorumunda bulunduBarkey, bu tercih nedeniyle CHP'nin uzun süre kendi politikalarını anlatmaktan çok neden bu kişileri milletvekili adayı yaptığını açıklamak zorunda kaldığını ve ''Ergenekon'' sanıklarının milletvekili adayı olmasının seçmenleri rahatsız ettiğini kaydettiDAHA FAZLA UZLAŞIYA GİDİLECEKSeçim sonuçlarının ilginç bir tablo ortaya koyduğunu belirten Barkey, AK Parti'nin yüzde 50 civarında oy almasına rağmen, parlamentodaki sandalye sayısının düştüğünü ifade etti Barkey, ''Aslında bu iyi bir durum Çünkü daha fazla uzlaşıya doğru gidilecek'' dediAncak diğer yandan yıllarca ''azınlık oyu aldığı halde Meclis'te çoğunluğu temsil etmekle'' eleştirilen AK Parti'nin aslında ''çoğunluğun partisi olduğunu kanıtladığını'' söyleyen Barkey, ''Bu durum AK Parti'ye hem özgüven kazandıracak hem de Meclis'teki sonuçlar nedeniyle uzlaşı politikasına gitmesini sağlayacak'' dediSEÇİM EN FAZLA ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNİ ETKİLEYECEKSeçimlere bağımsız milletvekili adayı olarak katılan BDP'lilerin ise ''büyük başarı'' sağladığını ifade eden Barkey, ''BDP, Türkiye'de Kürt sorununda tek adresin kendileri olduğunu ispat etti'' yorumunda bulunduMHP'nin seçim sonuçları oranını ''şans meselesi'' olarak nitelendiren ve kaset skandalının MHP'ye yönelik bazı sempatiler doğurduğunu belirten Barkey, ''Belki de skandal olmasaydı MHP baraj altında kalabilirdi'' değerlendirmesini yaptıBarkey, seçimin en önemli sonucunun Anayasa değişikliğine yönelik olacağına dikkati çekerek, Anayasanın sadece partilerin değil sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve tüm kesimleri kapsaması ve artık hazırlanan son anayasa olması gerektiğini söyledi ALMAN POLİTİKACILARIN DEĞERLENDİRMELERİAlman polikacılar, Türkiye'de dün yapılan seçimlerin sonucunu değerlendirirken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başarısına vurgu yaptılar Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Claudia Roth, MDR Info radyosuna yaptığı açıklamada, AK Parti'nin seçimleri kazanmasından genel olarak büyük memnuniyet duyduğunu söylediBaşbakan Erdoğan'ın büyük bir zafer elde ettiğini kaydeden Roth, ancak Erdoğan'ın mecliste sağlamak istediği 3'te 2'lik çoğunluğu elde edemediğine dikkat çekerek, bunun ardında bir de yenilginin saklı olduğu değerlendirmesinde bulunduAlman Sosyal Demokrat Parti (SPD) Federal Meclis Grubu Türkiye Raportörü olan Dietmar Nietan, Başbakan Erdoğan'ın 3 iktidar döneminde de Türkiye'de demokratik reformlar yapmaya, böylece ülkeyi Avrupa'ya yönlendirmeye kararlı olduğunu göstermesi gerektiğini söylediHristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) üyesi Federal Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Ruprecht Polenz de AK Parti'nin 3 kez büyük bir başarı sağlamış olmasından dolayı Erdoğan'ı tebrik ederek, Erdoğan halkın güvenini tazeledi dediSeçim sonuçlarına ilişkin olarak AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Polenz, Türk seçmenlerin büyük çoğunluğunun AK Parti'ye güvendiği için bu partiyi tercih ettiğini belirterek, AK Parti vatandaşın güvenini kazandı ve çoğunluğu elde etti Bunda Türkiye'nin son yıllarda gösterdiği ekonomik gelişmelerin önemli payı var Bunun yanı sıra anayasal reforma gidilmesi konusunda atılan adımlar da diğer etkenlerden biri şeklinde konuştuAzınlık haklarının korunması, insan hakları, demokratikleşme ve hukuk devleti ilkeleri konusunda gerekli kriterlerin yerine getirilmesi durumunda Türkiye'nin AB'ye üyeliğine destek verilmesini isteyen Polenz, bu konuda resmi Alman politikasında bir değişiklik olmadığını savunduTürkiye'de reformların gerçekleşmesinde muhalefet partilerine de büyük görevler düştüğünü belirten Polenz, CHP'nin sorumluluk taşıması gerektiğini söylediSPD Federal Meclis Üyesi ve Türk-Alman Dostluk Grubu Eşbaşkanı Johannes Kahrs da Erdoğan yönetimindeki AK Parti'nin başarılı politikaları sonucunda oylarını artırdığını, bunda yürütülen ekonomik politikaların etkisinin olduğunu ifade ettiKahrs, Erdoğan'ın doğru politika yürüttüğüne inanıyorum SPD olarak AK Parti ile bugüne kadar sıkı çalışmalarımız oldu Bundan sonra da devam edecek Yaz tatilinden sonra Federal Meclis'teki Türk-Alman Dostluk Grubu'ndaki parlamenter arkadaşlarımla bizzat Türkiye'ye gidip kendisini kutlamak istiyorum dediSosyal demokratlar olarak Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğini her zaman desteklediklerini kaydeden Kahrs, (Eski Başbakan Gerhard) Schröder başta olmak üzere sosyal demokratlar Türkiye'nin AB'ye girmesi konusunda büyük çaba harcamakta Ancak Almanya Başbakanı (Angela) Merkel buna karşı Seçim sonucunun Merkel için bir sinyal olacağına inanıyorum Türkiye'nin bundan sonra AB yolunda izlediği adımları devam ettirmesini diliyorum diye konuştu AJANSLAR