Dersim’de 1993-94 yılları arasında yaşanan çatışmalardan ötürü köylerin boşaltılmasının ardından binlerce insan köyleri terk ederek metropollere göç etmek zorunda kaldı.
Köylerini boşaltmak zorunda kalan çok sayıda vatandaş yıllar sonra geriye dönmek istedi, ancak köylerinin bulunduğu alanların yasak bölge ilan edilmesi nedeniyle köylerine geri dönemedi.
Bölgede arıcılık ve hayvancılık yaparak geçimini sağlayan çok sayıda vatandaş da birçok yaylanın özel güvenlik bölgesi ilan edilmesi nedeniyle yıllarca bu bölgelere giriş yapamadı.
Çok sayıda köyün boşaltılması nedeniyle başta metropoller olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerine göç etmek zorunda kalan vatandaşlar, yasaklanan köylerine dönmenin özlemi ile yıllarca bekledi.
VALİLİK YASAĞI KALDIRDI
Valilik tarafından “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler Ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu” kapsamında 2021 yılından beri Dersim genelinde 29 bölgenin "Geçici Özel Güvenlik Bölgesi" ilan edilmesi nedeniyle vatandaşlar özlem duydukları köylerine ve yaylalarına dönemiyordu.
Valilik, geçtiğimiz günlerde 29 yasaklı bölge ile ilgili yeniden güncelleme yaparak Dersim bölgesinde sadece 4 bölgenin yasak olduğunu duyurdu.
Bu bölgeler ise; Hozat Aliboğazı, Hozat Kıran Deresi, Ovacık (Pulur) Eğerci bölgesi ve Ovacık (Pulur) Karadere (Dereşayi) bölgesi "Geçici Özel Güvenlik Bölgesi" olarak ilan edilmiş durumda.
Dersim’de 30 yıl boyunca köylerine dönemeyen Nazımiye ilçesine bağlı Markasor (Dokuzkaya) köylüleri ise köylerindeki yasağın uzun yıllar sonra kaldırılmasını buruk bir sevinçle karşıladı. Köylüler, yaşadıkları mağduriyetlerin hiçbir şekilde giderilemeyeceğini düşünüyor.
VATANDAŞ DESTEK BEKLENTİSİNDE
Dersim’de birçok alanın yasak durumundan çıkarılması vatandaşları sevindirse de köylerine dönmek isteyen vatandaşlar ve sürü sahipleri, devletin kendilerine destek vermemesi halinde bu tahribatın süreceğini düşünüyor.
Dersim’de 1993-94 yılında köylerinin boşaltılmasının ardından 30 yıl boyunca köylerine girişleri yasaklanan ve büyük mağduriyetler yaşayan Nazımiye ilçesine bağlı Markasor (Dokuzkaya) köylüleri, yasağın kalkmasının ardından köylerine dönmenin sevincini köprü ve yol olmadığı için buruk yaşıyor.
“MADEM YASAK KALKTI, YOLUMUZU KÖPRÜMÜZÜ YAPSINLAR”
Uzun yıllardan beri Avrupa'da yaşayan ve köyüne dönmenin özlemini yaşayan Rıza Bozdağ, “Biz zamanında köyümüzden her yıl 60 ton ceviz çıkarıyorduk. Devlet evlerimizi bombaladı, bunu açıkça söylüyorum neredeyse mezarlarımızı bombalıyorlardı. Madem yasak yasak, yıllardır mahsulümüzü alamıyoruz. 30 yıldır mahsul alamıyoruz. Şimdi de yasağı kaldırmışız diyorlar o zaman köprümüzü yapsınlar, yolumuzu yapsınlar ve artık köyümüze gidelim. Köye gitsek de bayındırlık her şeyi kendiniz yapın diyor” dedi.
“KÖYÜMÜZE DÖNMEMİZ İÇİN KÖPRÜ YAPSINLAR”
Ali Akyol, “1992 yılında askerler baskı yapıp köyü terk etmemizi istediler biz de köyden çıktık. 29 yıldır köyümüze gidemiyoruz. Bu zamana kadar köyümüz yasak bölgeydi şimdi de serbest olmuş ama köprümüz yok, yolumuz yok nasıl köyümüze gidelim. Köyümüze gitmemiz için en azından köprümüzü yapsınlar istiyoruz” diye konuştu.
“MARKASOR KÖYLÜLERİ DÖNMEK İSTİYOR”
Hüseyin Aygül, “ Biz bu köyden zorla çıkarıldık, bu köyün 1992 yılında boşaltılmasının ardından bir daha kimse bu köye yasak olduğu için gidemedi. Yasak kaldırıldı ama köprü yok, yol yok. Köyümüze gidip gelemiyoruz ha yasak olmuş ha bu köprü yok. Markasor köylülerinin hepsi şehir merkezinde, çocukları işsiz, güçsüz ve perişanlar. Herkes istiyor ki bu köprü yapılsın ve köylerine gitsin ”şeklinde konuştu.
“SÖYLEMEKLE OLMUYOR”
Mithat Konak, “Devlet, bu yasağın kaldırıldığını söylüyor ama söylemek ile olmuyor. Gerçekten doğru mu söylüyorlar ya da yalan mı söylüyorlar ya da insanları mı kandırıyorlar. Ama bana göre devlet yine oyun yapıyor” dedi.
Yayla yasağı nedeniyle yıllarca büyük sıkıntılar yaşayan sürü sahibi Adnan Koçyiğit, “Devletin bu yasakları kaldırması bizim için güzel, bu kararı memnuniyetle ile karşıladık. Bundan sonra da bu yasakların hepsini kaldırılması istiyoruz çünkü bizim şartlarımız ağır” diye konuştu.
Haber: Ali Haydar Gözlü-Kenan Korkmaz
