Zaza halkının lehine1983 tarihinde bir başlangıç oldu ve bu başlangıçla birlikte Kürt sağ ve sol kesimleri, yine Türk sol kesimi Kürt siyasi hareket ve partileriyle birlkte Zaza dili kültürü için mücadele eden Zaza aydınlarını mit-ajan ilan ettiler. Uzunca bir zaman Zaza halkını ve onun dilini-kültürünü savunan kesimi bu iftira kabuğuna çekerek Zaza halkının lehine olan süreci yavaşlattılar. Ancak durdurmadılar.
1983 tarihinden itibaren uluslaşma süreci başlamış ve bu tarihten sonra Zaza halkının önünde oluşturulan engellere rağmen, Zaza halkının özgürlük yürüyüş süreci hızlanmaktadır.
Zaza halkının özgürlük yürüyüşü gelişirken her halkın milli mücadelelerinde olduğu gibi Zaza halkının da kendi içinden ve dışından milli kimlik mücadelesi verenlerin önüne engeller oluşturuluyor.
Bu engeller aşiret aidiyetleri, küçük mıntıka ve bölge aidiyetleri, bölge halk adları ve inanç farklılığı gibi berlirlemelerde, ortak noktalar yerine ayrışmaya götüren noktaları çoğaltılarak derinlemesine dillendirmektedirler.
Bu yöndeki çabalardaki amaç, Zaza halkı kısa zaman içinde bir araya gelmesini ve önemli güç olarak ortaya çıkmasını engellemek, eğer bunu durdurma imkanları yok ise geciktirmektir.
İnanç konusuna gelince, her inanç kesimi kendi inancının gereğini yerine getirmesi için devlet tarafsız şekilde bütün inançlara aynı mesafede durmalıdır. Hükümet olan parti veya partiler Milli irade söylemiyle başka gruplar üzerinde haksız baskı kurmak için geliştrilmış bir propagandadır. Oysa çok oy alan parti bütün iradelere aynı şekilde davranmak zorundadır. Bu zorunluluk anaysa tarafından belirtilmelidir.
Devlet destekli inanç kurumu veya siyasi inanç grupları kendi dışında kalan diğer inanç gruplarına veya inanmayan diğer kesime baskı ve tehdit kullanmamalıdır. Dini siyasi partiler de ırkçı siyasi partiler gibi diğer farklı halk kesimlerini tehdit eden birer yapılardır. Irkçı olan siyasi partiler milliyet üzerinden baskı, şiddet ve terör yaparlar ve din adına kurlan siyasi partiler veya örgütlerde din adına baskı, şiddet ve terör estirir. Dolasıyla doğrusu halklarımızı laik demokratik bir ortamda hak ve hukuku, uygar batı dünyasi insan hakları yasalarıyla teminat altına alınmalıdır.
Zaza halkının örgütlenmesine karşı olanların bir kesimi geri ruh hali gereğince yapmaktadır. Diğer bir kesim ise gerçek amaçlarını gizleyerek, bunu bilerek diğer ulusların, örgütlerin, partilerin birer militanı olarak Zazalar arasında inanç farklılığını, aşiretçiliği, mıntıka adlarını, bölge adlarını, dildeki aksanları ayrışma yönünde körüklemek ve bu yöntemle amaçlarına erişmek için çalışmaktadırlar.
Zaza halkının uluslaşma mücadelesi başladığından beri, Zaza halkına karşı tutum takınan inkarci Türk (milliyeçi ve dinci) sağcısı ile halen inkarci durumda olan Türk soluna ait siyasi hareketler veya partiler, yine Türk devletinin inkarci, asimlasiyoncu tutumumlarını sürdürüyor. Bizim amacımız ve umudumuz; bu kesimler bir an önce gereçekleri görüp Zaza halkıyla birlikte hak, hukuk ve gelişmeleri birlikte düzenlemek ve birlikte yan yana yaşamayı sağlamaktır.
Zaza kimliği, dili, kültürü üzerine olan çalışmalarımız, çabalarımız halkımız tarafından sahiplendi. Bu çalışmalar üzerine son bir iki yıldan beri Türk devletinin inkarcı, asimilasyoncu tutumu ile inkarcı Türk kesimine benzeşen Kürt kesimi arasında, Zazalar çekişme konusu olmaya başladı.
Varlığı, dili, kültürü tanınmayan Zaza halkı; Türk siyasi partilerinde, Türk aydınlarınca ve Kürt yazarlarının bir kesiminden tutun Kürt siyasi partilerine kadar geniş kesim tarafından tartışılır oldu. Bu, Zaza halkının lehine başlamış iyi bir süreçtir. Bu tüm halklar açısından iyi bir başlangıçtır ve birbirimizin varlığını tanımak, onu kabüllenmek hepimize yarar getirir.
Kürt siyasi hareketleri ve partileri Zaza halkına bakış açısı, Türklerin Türkçü kesimlerine benzer bir bakış sergilemektedir. Kürt siyasi hareketleri ve aydınlarının Zazalara yönelik tutunduğu inkarcı tutumu halen sürdürmektedir. Kürt siyasi hareketleri ve aydınları Zaza halkının inkarından vaz geçmeleri, her iki halkın biribirine daha çok erken yaklaşmasını sağlar.
Umudum; Kürt partileri ezilen ve mağdur bırakılmış bir halkın partileridir. Bunun için de Kürtler kısa zaman içerisinde bu inkarcı davranışlarından vazgeçerek; Zaza halkının kimliğini Kürt kimliği; Zaza halkının kültürünü Kürt kültürü ve Zaza coğrafyasını Kürt coğrafyası sayma talebinden ve beyanından vaz geçeceğini ümit ediyorum.
Çünkü Zaza halkı mağdur ve mazlum bir halktır. Mağdurun ve mazlumun hakkını savunmak insan olmanın gereğidir, demokrasinin gereğidir.
Yani şimdilik başta DTP ve diğer Kürt partileri Zazalara karşı olan bu yanlış tutumları Kürt ve Zaza halklarına hizmet etmez, bilakis inkarcı ve asimilasyoncu devletin işine yarar.
Kürt siyasi partileri ve aydınlarının önemli bir çelikisi ise Zazaları kürt görmeyi biliyor yine Kürt hareketinde olan Zazalar, Zazaları kürt görmek için canbaşla çalışıyor ama neden Roj tv ve diğer Kürt televizyon kanallarında Kurmanci kadar Zazaca için hak yok diye kendine sormıyor ve bu yönde düşünmiyor?
Neden 12 Kürt kanalından bir tanesi Zazaca’ya ayrılmıyor? Neden Zazaca yayın yapacak günlük bir gazete yok? Peki Zazalar Kürt siyasetçileri açısından sadece asker, militan, kürt kesimine seçmen kitlesi, mitinglere koşuşturmak için mi vardır? Bunu istiyorsanız hiç gerek yok bunu zaten Türk devleti Zaza halkına yaptırıyor.
Devlet inkarcilık üzerine kurulmuş, bu devletin asimilasyoncu olmasından dolayı ona karşı durmak, devleti bu yanlışından vaz geçirmek hem Kürtlerin hem de Zazaların öününde asıl mücadele alanı olmasıdır. Ama mağdurluğu yaşamış Kürt halkının siyasi hareketleri ve aydınları bir yükümlülük getiriyor ve o yükümlülük nedir?
Kürtlerin imkanları vardır ve bu imkanları olmasına rağmen Zaza halkına bir televizyon kanalını ve bir gazeteyi hak görmediğidir. Kürt siyasi hareketleri ve aydınaları bu yöndeki tutumlarını devlet gibi inkar ve asimilasyondan yana olmamalı ve mutlaka Zaza halkının yararına ve lehine yeni bir çaba yaratmaları gerekiyor.
Şimdiye kadar Kürt siyasi hareketi ve aydınları bu imkanları yaratamadı. Kürt siyasi hareketleri ve aydınları en ucuz ve masrafsız yöntemi seçtiler.
Bu da, Zaza aydınlarına yönelik dostane ilişkiler yaratma yerine Zazaların sesini duyuran, Zazaca yazan, Zaza halkının siyasi mücadelesini yürüten kesime mit-ajan, Zazaci demek gibi masrafsız ve çok kolaycı bir yolu seçtiler. Kürt kesimi kolaya kaçıp gerçeğe uymayan yerde duruyordu ama artık bu yanlış yerde durmayı bırakıp doğru yerde durmaya geçmeleri gerekiyor.
Haydar Şahin
